edebiyat ile ilgili bilgi kaynakları

(1896 İstanbul-1958 İstanbul), araştırmacı, yazar. Yükseköğrenimini Darülfünun Edebiyat Fakültesi'nde tamamladı. Çeşitli görevler aldığı İstanbul Belediyesi'nin Bedesten Müdürlüğü'nden emekliye ayrıld...

(1927 Giresun), yazar, eleştirmen. Soyadı Kalpakçıoğlu. Ortaöğrenimini Erzurum Lisesi'nde, yükseköğrenimini İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde tamamladı (1949). Özel fabrikalarda muhasebecili...

(1899 Buenos Aires-1989 Cenevre), Arjantinli yazar. I. Dünya Savaşı sırasında İspanya ve İsviçre'de yaşadı. Madrid'deyken (1919-1921) geleneksel şiiri eleştiren "Ultraismo" hareketine katıldı. 1921'de...

Aynı vezinde iki dizeden oluşan nazım birimi. Sözcük, eski edebiyatta Arapça söylenişine uygun olarak beyt biçiminde kullanılmıştır. Sözlük anlamı, "ev, hane, yuva"dır. Divan edebiyatında beytin ana n...

Roma'nın kuruluşuyla başlayan ve Lâtince yazılmış ürünlerden oluşan edebiyat. Lâtin edebiyatı, tanrılar ve atalar adına verilen şölenlerde okunan şiirler ve şarkılardan oluşan Etrüks edebiyatından ve ...

Divan Edebiyâtı, Türklerin İslâmiyeti kabul etmeleriyle 11. yüzyılda Karahanlılar devrinde Mâverâünnehr'de ve 13. yüzyılda bilhassa Anadolu'da ortak İslâm kültür ve medeniyetinin tesirinde ortaya koyd...

(1526 İstanbul-1600 İstanbul), divan şairi. Çocukluğunda saraç çıraklığı yaptı, kendi çabasıyla medrese öğrenimi gördü, dönemin ünlü bilgelerinden Kadızade Şemsettin'in derslerine devam etti. İlkin da...

(1916 İstanbul - 1973 İstanbul)edebiyat tarihçisi ve eleştirmen. İlköğrenimini Anamur'da, ortaöğrenimini İstanbul Kabataş Lisesi'nde, yükseköğrenimini Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'...

Tasavvuf etkisinde ve tarikatlar çevresinde gelişen edebiyat. Tasavvufî halk edebiyatı, tekke edebiyatı gibi adlarla da anılmıştır. Her iki ad da bu edebiyatın niteliğini belirtmede yetersizdir. Örneğ...

(1866 İstanbul - 1905 İngiltere) şair ve yazar. Hukuk Mektebi'nden ayrılarak Hariciye Nezareti'ne girdi. Bir yandan da Mizan gazetesine yazıyordu. II. Abdülhamit yönetimince gönderildiği sürgün yerind...

(1870 Manastır-1934 İstanbul), şair. Babası Binbaşı Şahabettin Bey'in ölümü üzerine ailesiyle birlikte İstanbul'a geldi. Ortaöğrenimini Eyüp ve Gülhane askerî rüştiyelerinde, yükseköğrenimini Askerî T...

Bir edebiyat yapıtını oluşturan anlatımsal ögelerin tümü, şekil, form. Bu anlamda, dil, üslup, kompozisyon, türe ilişkin yapı ve anlatım özelliklerini kapsar. Edebiyatta anlatım yolları açısından kaba...

(1606 Rouen-1684 Paris), Fransız oyun yazarı. Hukuk öğrenimi gördü (1622-1624). Rouen belediyesinde avukatlık yaptı. Oyun yazarlığına başladıktan sonra komedileriyle büyük başarı kazandı. 1636'da "Cid...

Anlamları ayrı, söylenişleri aynı olan sözcüklerle yapılan kafiye. 10'dan fazla türü olan cinasla yapılmış kafiyeler, en yoğun olarak divan edebiyatında görülür. Hayalî'nin aşağıdaki kafiyeleri cinasl...

Hece vezniyle yazılmış şiirlerde dizelerin vezne göre bölündüğü yer. Durgu, ölçüm sözcükleri de kullanılmıştır. Amaç hece sayısı eşit dizelerde tekdüzeliği gidererek bir uyum sağlamaktır. Beş hecelile...

(1870 Voronezh-1953 Paris), Rus yazarı. Edebiyat yaşamına gazetecilikle başladı. Çehov ve Gorki ile dostluk kurarak "Sreda" ve "Snanije" adlı gerçekçiler gruplarına katıldı. 1920 yılında Fransa'ya göç...

19. yüzyılın ilk yarısında klasisizme tepki olarak doğan sanat akımı, romantizm. İngiltere'de Wordsworth, Coleridge, Lord Byron, Shelley, Keats, Burns, Blake, W. Scott, Percy; Almanya'da Goethe, Schil...

Bir edebiyat yapıtında anlatılan olayın gelişip karmaşıklaştığı merkez bölüm. Genellikle bir tiyatro terimi olarak kullanılır ve oyunda serimden sonra olayın ilk karmaşıklaştığı yer biçiminde tanımlan...

Eski Yunan-Lâtin şiirinden başlayarak Batı edebiyatında kullanılan ve uzunlu kısalı hece gruplarından oluşan vezin, ölçü. Türk halk şiirinde ise ayak terimi kafiye karşılığı kullanılır. Bu söyleyişin ...

Bir manzumeyi oluşturan ikiden çok dizeli parçaların adı. Bendi oluşturan dizelerin sayısına ya da beyitlerde gözetilen kurallara bağlı olarak manzumeler murabba (dörtlü), muhammes (beşli), terciibend...

(1884 Pirezren-1910 İstanbul) yazar. Ortaöğrenimini Robert Kolej'de tamamladı. I. Meşrutiyet'ten sonra gazeteciliğe geçerek Osmanlı, Sadây-ı Millet ve kendi yayımı olan Hilâl gazetelerinde yazdı. Genç...

(1864 İstanbul-1932 İstanbul) yazar, gazeteci. Öğrenimini Darüşşafaka'da tamamladıktan sonra (1883), Posta Telgraf Nezareti'ne memur olarak girdi. Bir yandan da günlük gazetelere yazılar yazıyordu. Da...

Bir olayı ya da olguyu gerçek nedeni dışında güzel bir nedene bağlama sanatı. Nedim'in "Olmadı tenhaca bir işret çemende yâr ile / Üstüme göz dikti nergisler nigehbân oldu hep" beytinde sevgilisiyle y...

Âşık denilen halk şairlerinin, anlatı ve şiir türlerinde verdikleri edebiyat yaratıları. Anlatı türünde, uzun birtakım kahramanlık romanları ya da daha kısa birtakım türkülü öyküler oluşmuştur. Şiir t...

Arapça "vehm"den türetilen bu sözcük, kuşkuya düşürme anlamındadır. Edebiyat terimi olarak, iki ya da daha çok anlamlı bir sözcüğü, en yaygın anlamını kullanır görünerek en uzak anlamıyla kullanmaya d...