İslam ile ilgili bilgi kaynakları

Arap toplumunun İslâm öncesi dönemi. Bu dönemin başlangıç noktasını İsa Peygamber'in dönemi olarak kabul edenler de vardır. Cahiliye Devri, Arap toplumunun cahil sayıldığı bir dönem olarak nitelenir. ...

İslâm devletlerinde hem devlet hazinesine ve devletin malî işlerinin yönetildiği binaya verilen ad. Hz. Muhammed Peygamber zamanında kuruldu ve Halife Hz. Ömer zamanında devletin en önemli kurumu oldu...

(1638 Erzurum-1703 Edirne), Osmanlı şeyhülislâmı. Erzurum'da medrese eğitimi gördükten sonra İstanbul'a geldi. 1669 yılında IV. Mehmet'in oğlu Şehzade Mustafa'nın hocalığına atandı. Müderris ve Rumeli...

(1869 Serfiçe/Manastır-1945 İstanbul)yazar, düşün adamı. Ortaöğrenimini Selânik'te, yükseköğrenimini Mülkiye Mektebi'nde tamamladı (1888). Öğretmenlik, maarif müdürlüğü, mutasarrıflık, valilik görevle...

Kurtuluş Savaşı sırasında kurulan ve Kurtuluş Savaşı'na karşı olan bir cemiyet. Cemiyet, Şubat 1919'da İstanbul'da kuruldu. Kurucularının fikrine göre Osmanlı Devleti'nin Mondros Mütarekesi ile içine ...

Arap dilbilimci (Basra 741-ay.y. 828). Asmaiar denen ünlü ailedendir. Köklü bir öğrenim gördü; ünlü dilbilimci Ebû Amr b.el-Alâ'nın öğrencisi oldu. Güçlü belle-ğlyle, dönemin bütün bilimlerini, bedev...

Kuran-ı Kerim'de anlatıldığına göre, gözle görülemeyen varlıklar. Ateşten yaratılmışlardır. Şeytan da ateşten yaratıldığına göre, cin soyundandır. İslâm inanışına göre cinler, isterlerse değişik varlı...

(1861 Ankara-1941 Ankara), Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk diyanet işleri başkanı. Ankara Medresesi'nde müderrislik yaptı, Ankara müftüsü oldu (1907). Kurtuluş Savaşı sırasında Müdafaai Hukuk Cemiyeti'nin...

Modern kimyânın kurucusu meşhûr İslâm âlimi. Tebe-i tâbiîndendir. İsmi Câbir bin Hayyân Abdullah el-Ezdî olup, künyesi Ebû Abdullah'tır. Horasanlı, Tuslu, Harrânlı ve Kûfeli olduğu söylenen Câbir'in â...

Abdullah bin zeyd, Ezan-ı Muhammediyyenin okunuşunu rüyasında görüp, Peygamber efendimize haber veren ve Sahib-ül-ezan lakabı ile meşhur olan sahabi. İsmi, Abdullah bin Zeyd bin Abd-i Rabbih'tir. ...

Ebu el-Abbas Ahmed bin Muhammed bin Kesir el-Fergani Batı'da Alfraganus olarak da bilinen İranlı Müslüman astronom ve 9. yüzyıl'da yetişmiş en ünlü astronomlardan biridir. Ay'daki "Alfraganus" krateri...

Allahü teâlânın Kur'ân-ı kerîmde yapılmasını açıkça emrettiği şeyler, yâni emirler. Bu emirler Kur'ân-ı kerîmde kat'î delille, yâni açıkça bildirilmiş ve sözbirliğiyle anlaşılmışlardır. Emirlerin hem ...

Me'mûn döneminin önde gelen Süryânî mütercimlerinden. Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Kûfeli olduğu, Hârûnürreşîd, Emîn, Me'mûn ve Mu'tasım'ın halife­lik yıllarında (786-833) Bağdat'ta yaşadı­ğı b...

Yahudi, Hristiyan ve İslâm inancına göre, ilk insan ve insan soyunun babası. Sözcük, İbranice insan ya da insanlık anlamına gelir. Âdem, İbranice toz ya da toprak demek olan "adamah"tan yaratılmıştır....

El-Fadl ibn Naubaht, Halife Harun Reşid döneminde yaşamış İranlı düşünür. Bağdat kentini planlayan Naubaht'ın oğludur. Daha sonra Beyt'ül Hikmet adıyla bilinecek olan "Bilgi Hazinesi"'ne başkütüpha...

Yokluk. Karşıtı "vücut" (varlık) olan bu sözcük, İslâm düşünüşünün ana terimlerinden biridir. Özellikle tasavvufta ve tasavvufî edebiyatta önemli bir yer tutar. Ayrıca insanın var olması açıklanırken ...

Ebu l-Hasan Ali İbn Nafi Ziryab, Endülüs Emevileri döneminde Cordoba'da hükümdarlık süren Emeviler döneminde yaşayan şair, müzisyen, şarkıcı, astronom, botanikçi ve coğrafyacıdır(789-857). İlk olarak ...

(?-720 Şam), Berberî asıllı Arap komutan. Kuzey Afrika Genel Valisi Musa bin Nusayr'ın emrine girdi. Az bir kuvvetle gizlice İspanya'ya çıkarak bilgi topladı (710). Bu başarısı üzerine kendisine Musa ...

(?, Harizm - 850, ?), Türk asıllı bilim adamı. Cebir biliminin kurucusudur. Doğduğu yerden ayrılıp Bağdat'a geçmiş, burada üne kavuşmuştur. En önemli yapıtı "Hisab-ül Cebr ve'l-Mukabele"dir. Bu kitabı...

(ö. 180/796) Astronomi ve astroloji âlimi. Hayatı hakkında yeterli bilgi yoktur. Bağdat'ta doğduğu, burada yetişip tahsil gördüğü kaydedilmektedir. Devrin âlimlerinden hesap, hendese ve astronomi okud...

(?, İstanbul - 1780 İstanbul), divan şairi. Asıl adı Zübeyde'dir. Dönemin bilginlerinden Şeyhülislâm Mehmet Esat Efendi'nin kızıdır. Özel öğrenim görerek yetiştirildi. Sonradan kazasker olan Derviş Ef...

Arab dili âlimi. İsmi, Halil bin Ahrned olup, künyesi, Ebû Abdurrahmân'dır. 718 (H. 100) senesinde doğdu. 786 (H. 170)'de Basra'da vefat etti. Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellemden sonra ilk ol...

(1350 Maveraünnehir-1430 Bursa), Osmanlı şeyhülislâmı ve bilgini. Molla Fenari de denir. Zamanının önemli bilginlerinden, din bilimlerinin yanı sıra matematik ve astronomi öğrendi. Önce Bursa, sonra M...

Ebû Abdillâh Muhammed b. İbrâhîm b. Habîb b. Semüre b. Cündeb el-Fezârî el-Kûfî (ö. 190/806) İslâm dünyasında ilk usturlabı yaparak kullandığı kaydedilen astronomi âlimi. Nisbesini Kays Aylân ka...

(1901 İstanbul-1974 İstanbul), yazar ve düşün adamı. Ortaöğrenimini İstanbul Sultanisi'nde, yükseköğrenimini Mülkiye Mektebi'nde tamamladı (1921). Bursa ve Ankara liselerinde öğretmenlik yaptı ve Maar...