divan ile ilgili bilgi kaynakları

Âşık edebiyatında, divan şiiri etkisiyle ortaya çıkan nazım ölçüsü. Divan edebiyatında kullanılan müstezat terimine karşılıktır. Aruz ölçüsünün "fâilâtün / fâilâtün / fâilatün / fâilün" kalıbına ek di...

Divan Meydanı'nı, padişahların sarayda selamlık hayatının geçtiği, iç saray teşkilatının ve saray okulunun bulunduğu mekânları içeren Enderun Avlusu'na bağlar. Sultanı temsil eden bu kapı önünde cülus...

Osmanlı İmparatorluğu'nda devlet giderlerini denetleyen kuruluş. 1870'te oluşturulmuştu. Padişah adına görev yapardı. İki daireye ayrılmıştı. Malmemurlarının hesaplarını incelerdi. Genel kesin hesabı ...

Devletler arasındaki birtakım hukuk anlaşmazlıklarına bakan ve merkezi Lâhey'de bulunan uluslar arası mahkeme. Adalet Divanı, yargılama ve görüş bildirme yetkisine sahiptir ve en yüksek adlî makamdır....

Kaşgarlı Mahmut'un Türk diliyle ilgili Türkçe-Arapça ansiklopedik sözlüğü. Türkçenin Arapça kadar zengin olduğunu kanıtlamak amacıyla yazılan yapıtta, Türkçe sözcüklerin anlamı, bölümlenişleri, Türk d...

(1873 Kilis-1953 Ankara), dilci ve edebiyat tarihçisi. Halk arasında "Kilisli Muallim" adıyla bilinir. Ortaöğrenimini İstanbul Darülmuallimi'nde tamamladı (1898). Çeşitli okullarda Türkçe ve Arapça öğ...

Osmanlı Devleti'nde merkezi idarede önemli politik, yönetimsel, askerî, dinî ve ekonomik işlerin ve şikâyetlerin görüşülüp karara bağlandığı organ. Diğer İslâm devletlerindeki divanlardan ayrı olarak,...

(1827 Yenişehir-1883 İstanbul)divan şairi. Asıl adı Hüseyin'dir. Babası Ebubekir Paşa ve Tuncala mutasarrıfı Abdurrahman Sami Paşa'dan özel öğrenim görerek yetişti. Divan kâtipliği göreviyle Vidin'de,...

(1892 Kuşadası, 1943 İstanbul), hukukçu ve siyaset adamı. İstanbul Hukuk Fakültesi'nde okudu. Fribourg Üniversitesi'nden Hukuk doktoru unvanını aldı (1918). Yunanlıların İzmir'i işgali üzerine yurda d...

(?-1497 Bursa) divan şairi. Bursalı Kazasker Veliyüddin Efendi'nin oğludur. Çocukluğunda güçlü bir öğrenim görerek ilmiyye sınıfına geçti; müderrislik, kadılık ve kazaskerlik gibi görevlerde bulundu. ...

(1832 İstanbul-1885 Atina) gazeteci. Tıbbiye Mektebi'nin hazırlık sınıflarında yedi yıl okuduktan sonra Tercüme Odası'na girdi. Paris Elçiliği kâtipliği, Rumeli Ordusu başmütercimliği (1855) görevleri...

Divan Edebiyâtı, Türklerin İslâmiyeti kabul etmeleriyle 11. yüzyılda Karahanlılar devrinde Mâverâünnehr'de ve 13. yüzyılda bilhassa Anadolu'da ortak İslâm kültür ve medeniyetinin tesirinde ortaya koyd...

Birleşmiş Milletler Yasası uyarınca kurulan yargılama kurulu. Yönetmeliği 24 Kasım 1945'te BM'ce yürürlüğe kondu. 15 üyeden oluşur; üyelerin dokunulmazlıkları ve bağımsızlıkları vardır. Bu üyeler, Gen...

İslâm devletlerinde idârî, mâlî, askerî meselelerin ve her türlü dâvâların görüşülüp gerekli hükümlerin verildiği toplantı ve toplanılan yer. Kelimenin târih içinde ortaya çıkışı, hazret-i Ömer zamânı...

Sürekli görev yapan uluslararası mahkeme. Birinci Lahey Konferansı'nda (1899) alınan karar gereği kurulmuştur. Buna göre, her ülke divana dört yargıç yollayacaktı. İki ya da ikiden fazla ülkenin isteğ...

Bir şairin şiirlerinin belli bir düzende toplandığı kitabın adı. Sınırlı ya da sayıca az şiirleri kapsayan divanlara da divançe denilmiştir. Sözcük, Arapçada "toplanılan yer" anlamındadır. Bu nedenle ...

(1882 Uşak-1965 Ankara)yazar. Öğrenimini İstanbul Darülmuallimin'de (öğretmen okulu) tamamladı (1910). Çeşitli illerde öğretmenlik ve maarif müdürlüğü görevlerinde bulundu (1910-1919). Kurtuluş Savaşı...

(1526 İstanbul-1600 İstanbul), divan şairi. Çocukluğunda saraç çıraklığı yaptı, kendi çabasıyla medrese öğrenimi gördü, dönemin ünlü bilgelerinden Kadızade Şemsettin'in derslerine devam etti. İlkin da...

(1520, ?-1572 Üsküp)şair, bilgin. Asıl adı Pir Mehmet'tir. Çocukluğu Prizren'de (Rumeli) geçti. Bir süre Bursa'da mütevellilik yaptıktan sonra Silivri, Serfiçe, Priştine kadılıklarında bulundu. Üsküp ...