ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Kurtuluş Savaşı sırasında ulusal kurtuluş güçlerine karşı İstanbul Hükümeti ile İngilizler tarafından düzenlenen ordu. Başında Süleyman Şefik Paşa vardı. 20 Nisan 1920 - 25 Haziran 1920 tarihleri aras...

Osmanlılarda ilköğretim kurumlarına verilen ad. Genellikle mahalle camilerinin ve mescitlerinin yanında ve bazı yerlerde özel olarak hayırsever kimseler tarafından yaptırılır ve yönetimleri de yaptıra...

Toplamları ya da çarpımları sabit olan iki çokluk arasındaki orantı. Böyle çokluklara "ters orantılı" denir ve biri azalırken (ya da artarken) öbürü çoğalır (ya da azalır). Örneğin: x+y=12 ise, x ve y...

Güneydoğu Asya'da, 2.400 km. uzunlukta ırmak. Tibet Platosu'nun doğusundan doğar, güneye akarak Seçvan ve Yuan eyaletlerinden geçtikten sonra Birmanya'ya girer; Birmanya-Tayland sınırının bir bölümünü...

Eskişehir'in yaklaşık 25 km. güneybatısında, Porsuk Çayı üzerinde baraj. 1966'da yapımına başlandı: 1972'de hizmete girdi. Göl alanı 23,4 km2 su toplama hacmi 431 milyon m3; sulama alanı 41.020 ha; yı...

Büyük bölümü Çin'in Sincan Özerk Bölgesi'nde (yaklaşık 8 milyon kişi), küçük bir bölümü (300 000 kişi kadar) de değişik Orta Asya Türk cumhuriyetlerinde yaşayan ve Türkçe konuşan bir halk. Eski Uyg...

İran Körfezi'nin güneydoğu kıyısında kent. Nüfusu 266.000 (1989). Birleşik Arap Emirlikleri'nin üyelerinden biri olan ve aynı adı taşıyan şeyhliğin merkezi olan kent, bu kıyıların en önemli ticaret li...

Calvin'in Protestan kiliselerinin yönetimini papazlarla lâik kişilerden oluşan bir kurula (Presbiterium) bırakma önerisine göre kurulan Protestan mezhebi. Aslında kurul, papazların ve papazlık örgütün...

Japon tiyatro türü. Oyunda konuşmalar, ilâhiye benzer şarkılar ve baleyi andırır danslar birbirini izler. Kabuki, konularını halktan alır ve modern komedi ögeleriyle yoğurarak çok zengin ve gösterişli...

Halk edebiyatında türkü, koşma, nefes, destan, tekerleme gibi türlerdeki şiirlerin genel adı. Alevî-Bektaşi halk edebiyatında ise derin anlamlı, tarikat ilkelerine uygun şiirler bu adla anılmıştır....

Güvenli ortamlara yapılmış derebeylik konağı. Bir bölge hâkiminin, prensin, derebeyin hâkim olduğu bölgede ekseriya sarp yerlere yapılmış, yüksek duvarlı kulelerle takviye edilmiş yapılardır. Orta...

Osmanlı İmparatorluğu'nda Divanıhümayun görevlilerinden biri. Önemli resmî belgeleri yazar ve bunların üst taraflarına padişahın tuğrasını çekerdi. Nişancılar kanunları iyi bilen, yeni kanunlarla eski...

Aynı nitelikte olaylar için, değişik veriler kullanılarak sonuç almaya yarayan ve matematiksel bir eşitlik biçiminde genelleştirilmiş simgesel yazılış. Örneğin uzunluğu 1 olan basit bir sarkacın, yerç...

Petrolün temizlenip ayrımsal damıtma işleminin yapıldığı tesis. Basit bir rafineri, damıtma, dönüştürme ve arıtma olmak üzere, temelde üç büyük üniteden oluşur. Üretilen ürünler genellikle sınırlı say...

Kozalaklı bitkiler takımından servigiller ailesine ait bir ağaç. Selvi olarak da bilinir. Servi, Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde ve benzer iklim koşullarına sahip ana karalarda büyür. Her mevsim ...

Tasavvuf etkisinde ve tarikatlar çevresinde gelişen edebiyat. Tasavvufî halk edebiyatı, tekke edebiyatı gibi adlarla da anılmıştır. Her iki ad da bu edebiyatın niteliğini belirtmede yetersizdir. Örneğ...

Hodangiller (sığırdiligiller) familyasından, bir yıllık otsu bitki (Borrego officinalis). Toprak üstü kısımları sert tüylerle kaplıdır. Çiçekleri mavi, pembe ya da beyaz renklidir. Tıpta öksürük gider...

Lagomorpha takımındaki Laporidae familyasındaki türlere verilen genel ad. Boyları 40-45 cm kadardır. Gözleri büyüktür. Kulakları da genellikle çok büyüktür. Postu sık ve ince tüylüdür. Çoğunlukla saba...

Periyodik cetvelin atom sayısı 57-71 olan 15 elementinin oluşturduğu seri. Sırasıyla lantan, seryum, praseodim, neodim, prometyum, samaryum, evropiyum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, holmiyum, erbi...

Rusya'nın kuzeybatısında göl. Karelya ve Leningrad bölgesindedir. 18.390 km2 alanıyla Avrupa'nın en büyük gölüdür. Üzerinde birçok ada bulunur. Svir Irmağı ile Onega, Volkhov Irmağı ile de Ilmen gölle...

Âli Paşa'nın sadrazamlığı sırasında Abdülmecit'in yayımladığı ünlü ferman (28 Şubat 1856). 1839 Gülhane Hattıhümayunu (Tanzimat Fermanı) ile girişilen ıslahata ek birtakım ıslahat (iyileştirme) önleml...

Tüm devlet güçlerinin (yasama, yargı, yönetim), azledilemeyen bir kişi ya da komite tarafından, sınırsız olarak kullanıldığı yönetim biçimi. Diktatörlüğün kökeni, eski Roma'ya dayanır. Eski Roma'da ol...

Yunan mitolojisinde tanrıların babası olan tanrı. Yunancada adı gökyüzü ve cennet anlamlarına gelen Uranos, Gea'nın (yeryüzü) kocasıydı. Gea ondan erkek ve dişi titanları, kiplopları ve hekatonkhirler...

Genellikle su geçirmez kumaştan yağmur ve güneşten korunmak için yapılan siperlik. Bir sapın üzerindeki esnek tellere ince, su geçirmez bir bez gerilerek yapılır. Yüzyıllardan beri çeşitli devletler b...

Doğu Anadolu'da akarsu. Çıldır Gölü'nden çıkıp bir süre Türkiye - Sovyetler Birliği sınırında akar ve Tuzluca ilçesinin kuzeyinde Aras'a karışır. 174 km. uzunluğundadır. ...