ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Orta Çağ'da, toprak mülkiyetine sahip olan ve himayesindeki toprağa bağlı köylülerin üretiminden büyük payı alan toprak sahiplerinin egemenliğine dayanan toplumsal düzen. Batı toplumlarındaki feodaliz...

Kenarları aynı çembere teğet olan dörtgen. Tanım gereği konveks olan teğetler dörtgeninde karşı açılar bütünler olup karşılıklı kenarların uzunlukları toplamı da birbirine eşittir. Teğetler dörtgenini...

Arachis hypogaea. Baklagiller (Fabaceae) familyasından değerli bir yağ bitkisi ve bunun yağlı tohumlarına verilen ad. Çiçekleri döllendikten sonra toprağa gömülerek meyve veren bir tarım bitkisi olan ...

Yanınca hidroklorik asit yayan, mobilya ve giysi gibi eşyaların yapımında yaygın olarak kullanılan plâstik ya da reçine. Polivinil klorür reçineleri serttir, ama plâstikleştiricilerin eklenmesiyle esn...

Bizans İmparatoru Justinanos'a karşı İstanbul'da patlak veren isyan (532). İsyanın nedeni Justinianos'un malî ve dinî politikasına karşı halkın duyduğu hoşnutsuzluktur. Nitekim isyan başlangıçta yoksu...

İstanbul Laleli semtindeki cami. Osmanlı Padişahı III. Mustafa tarafından 1763'te yaptırıldı. 1765'teki yer sarsıntısında önemli ölçüde hasar gördü ve 1782'de onarıldı. Klasik ve barok mimarî özellikl...

İçbatı Anadolu'da, büyük kısmı Afyonkarahisar, daha küçük batı kesimi Denizli illeri içinde kalan göl. Kuzeyde Dazkırı, batıda Çardak ve doğuda Başmakçı ilçe ve bucakları arasındadır. Büyük Menderes V...

Siluriformes grubunun Siluridae ailesini oluşturan 70 balık türünün ortak adı. Gövdesi uzun ve kuyruğa doğru yanlardan basıklaşan, başı geniş ve güçlü, ağzı büyük olan yayın balığı genellikle Avrasya'...

Baskı ya da ters çevirmeyle resim elde etmeyi sağlayan renkli sinema ve fotoğrafçılık işlemi. Almanlarca geliştirilen bu sistem 1940 yılında filmlerde kullanılmaya başlandı. Daha sonra Sovyetler'de ge...

İslâm inancında Havva insanlığın anası olarak kabul edilir. İbranîce'de olduğu gibi, Arapçada da Havva adının, bir canlıdan yaratılmış olması nedeniyle havy sözcüğünden türediği düşünülür. Havva'nın y...

Yeraltından çıkan şifalı sulardan yararlanmak için kurulmuş hamam. Yaygın adı kaplıcadır. Tevrat'a göre şifalı sulardan ilk yararlananlar eski Mısırlılardı. Bu konuda ilk olarak bir yapıt ortaya koyan...

Her türlü yayının, sinema ve tiyatro yapıtlarının hükümetçe önceden denetlenmesi işi, yayın ve gösterilmesinin izne bağlı olması. Sansür, çok eski çağlardan beri uygulanmıştır. Eski Yunanistan'da tiya...

Günah işleyenlerin öldükten sonra gideceklerine inanılan yer. İnsanın öldükten sonra dirileceği ve dünyada yaptığı kötülüklerin cezasını çekeceği inancı birçok dinde vardır. Ancak Müslümanlık'ta bu ce...

Doymuş hidrokarbonların yedincisi (C7H16). Dokuz izomeri vardır. Hafif petrolde bulunur. Kaynama noktası 98,4°C ve yoğunluğu 0,68'dir....

Felsefede bir görüş ve düşünüş şekli. Belirlenimcilik. Evrende bütün olay ve süreçlerin nedensellik bağlantısı içinde belirlendiğini öne süren görüş. Determinizme göre iradenin ahlâkî davranışlardaki ...

Omurgalıların böbrek üstü bezlerindeki adrenal bezlerinden salgılanan bir hormon. Bu hormonu bazı omurgasızlar da salgılar. Adrenalin, kalp atış hızını yükseltir, kas, beyin ve kalpteki kan damarların...

Bir tür doğal kuyu, mağara. Kireçli bölgelerde yeraltına giren akarsuların alçıtaşı, kireçtaşı gibi taşları eritmesiyle oluşur. Bazıları çok derindir ve bunlara dolan sularla göller oluşmuştur. Düdenl...

Çiçek sapının tepe kısmının genişlemesi sonucu oluşan, çiçekleri üzerinde taşıyan yapı. ...

Metalürjide bir metalin filizinden ayrılmasında kullanılan ilk işleme verilen ad. Deriştirme ön işlem ya da zenginleştirme olarak da adlandırılır. Bir filizde istenen metalden düşük bir yüzdede bulunu...

Zambakgillerden, geniş, koyu yeşil ya da sarımsı beyaz çizgili yaprakları olan bir süs bitkisi. Aspidistra elatior, Aspidistra lurida, Aspidistra puntata gibi türleri vardır. Güney Çin, Çin Hindi ve J...

En küçük dereden ana ırmağa kadar, belirli bir yatak içinde ve eğim boyunca sürekli ya da dönemli olarak akan sular için kullanılan genel terim. ...

Bir şairin, bir başka şairin şiirine aynı nazım biçimi, aynı ölçü ve aynı uyakla yazdığı benzer şiir. Arapça "benzer, eş" anlamındaki nazr sözcüğünden türetilmiştir. Nazire yazma işine de tanzir denir...

Bileşikgillerden bir bitki, devekulağı (Arctium tomentosum). Geniş yapraklı, morumsu çiçekler açar. İlâç sanayiinde kullanılır, ayrıca kökü bazı deri hastalıklarına ve romatizmaya iyi gelen bir halk i...

Kurtuluş Savaşı'nda Türk ve Yunan orduları arasında geçen meydan savaşı (23 Ağustos-13 Eylül 1921). Birinci ve İkinci İnönü Savaşı'nın yenilgiyle sonuçlanması üzerine, kesin sonuç almak için seferberl...

Osmanlı Devletinin kuruluş devrinde yetişen evliyâdan. Keşiş, yâni Uludağ eteklerinde geyiklerle haşır neşir olup, istediği yere geyiğe binerek gittiği için, Geyikli Baba diye meşhur olmuştur. İra...