ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

İstanbul'da yayımlanan gazete (1860-1866). Agâh Efendi tarafından, ilk özel Türkçe gazete olarak yayımlanmaya başladı (22 Ekim 1860). Önceleri yalnızca pazar günleri, sonra haftada üç gün çıktı. 11 Ma...

Arap Yarımadası'nın kuzey merkezî kesiminde geniş kum çölü. Yüzölçümü yaklaşık 50.000 km2 dir. İki kısımdan oluşur: Suriye Çölü ve Şamar Dağları arasında Büyük Nufud (başlıca vaha kasabaları Ceuf, Hai...

Ege Bölgesi'nde, özellikle erkekler tarafından oynanan bir çeşit zeybek oyunu. Genellikle tek başına oynanır; ancak Bergama ve Çanakkale yöresinde dört kişiyle oynanan türleri de vardır. Oyunun ağır t...

Bağlama türünden bir halk çalgısı. 70-80 cm. boyunda, üç ya da dört tellidir. Tezene denen bir mızrapla çalınır. Ardıç, söğüt ve en çok da dut ağacından yapılır. Gövdesi bir sukabağı biçimindedir. Sap...

Genellikle Afrika'da yaşayan siyah bir ırk. Afrika kelimesinin anlamı da siyah demektir. Nuh aleyhisselâmın üç oğlundan biri olan Ham'dan Hindistan, Habeş ve Afrika halkı meydana geldi. Zengibar ahâli...

Kendisini oluşturan elementleri ya da daha basit bileşikleri uygun biçimde bir araya getirmekle kimyasal bir bileşik oluşturma işi. Özellikle organik kimyada sentez tepkimeleri büyük önem taşır. Örneğ...

Maddenin üç evresinden biri. Sıvılar, içinde bulundukları kabın biçimini alırlar. Belli sıcaklıkta belli bir hacmi kaplarlar. Çok az sıkıştırılabildiklerinden basıncı aynen iletirler. Hemen bütün madd...

Savaşmak için kullanılabilen her türlü alet. Silâhıngeçmişi insanlık tarihi kadar eskidir. İlk silâh, insanın kendisinihayvanlardan ve hemcinslerinden korumak ya da avlanmak için hayvanlara saldırmak ...

18. yüzyılda İngiltere ve Fransa'da gelişen, insanın akılcı düşünme yetisiyle kendisi için en yararlı olanı seçip tüm toplumu doğal bir denge durumuna getirebileceğini varsayarak; devletin ekonomik ya...

İnsanların kullanımı için, gerekli ve yararlı bitkileri yetiştirmek amacıyla toprak üzerinde yapılan çalışmalar bütünü. Ziraat de denilir. Tarımın geçmişinin 10 000 yıl öncesine dayandığı düşünülme...

Türkiye'de yükseköğrenim kurumlarına sınavla öğrenci seçen ve yerleştiren kurum. Üniversilerarası Kurul tarafından 1974'te 1750 sayılı yasa uyarınca kuruldu. 1981'de yürürlüğe giren 2547 sayılı yasayl...

Genellikle tek tanrılı dinlerde kutsal olarak tanınan yerlerin, o dinden olanlarca yılın belli aylarında ziyaret edilmesi. İslâmiyet'te hac, İslâm'ın beş temel şartından biridir. Sağlığı elveren ve ...

Bir yazarın dil ve anlatım özelliklerine, düşüncelerine öykünme, o yolda yazma. Pastişte amaç, genellikle öykünülen yazarı ya da yapıtını alaya almaktır. Divan edebiyatındaki nazireler pastiş sayılama...

Türlü maddelerden boncuk biçiminde yapılmış otuz üç ya da doksan dokuz tanenin ibrişime geçirilip bağlanmasıyla yapılan halka. Ya virt çekerken sayıyı şaşırmamak için ya da elde oyuncak gibi kullanılı...

Hemofili, "kan seven" anlamına gelen Yunanca sözcüklerden adını almıştır ve belirli pıhtılaşma faktörlerinin (plâzmada kanın pıhtılaşmasına yol açan proteinler) birçok kalıtımsal bozukluğu içine alır....

Bir şairin şiirlerinin belli bir düzende toplandığı kitabın adı. Sınırlı ya da sayıca az şiirleri kapsayan divanlara da divançe denilmiştir. Sözcük, Arapçada "toplanılan yer" anlamındadır. Bu nedenle ...

Anethum graveolens. Maydanozgillerden, ince yapraklı, bazı yemeklere konulan, güzel kokulu bir bitki. Güzel kokusu nedeniyle cacık, çiroz salatası gibi bazı salatalarda ve zeytinyağlı birçok yemekte, ...

Halk şiirinde hecenin sekizli ölçüsüyle koşma biçiminde söylenen şiir. Genellikle en az üç, en çok da 5-6 dörtlük olduğu gibi, altı dörtlükten fazla semailer de vardır. Koşmadan, ölçüsü ve ezgisiyle a...

Ağızda, besinleri kesip koparmaya ve öğütmeye yarayan organ. Normal olarak, olgun bir insanda, her iki çenede 16'şardan 32 adet bulunur. Görev ve yapılarına göre adlandırılırlar. Önden ilk iki diş kes...

Atomu oluşturan temel parçacıklardan biri. Atom çekirdeğinde protonla birlikte yer alır. Yalnızca hidrojen atomunun çekirdeğinde nötron bulunmaz. Yaklaşık olarak proton ağırlığındadır ve elektriksel y...

Sözlü ve yazılı anlatımda söyleniş ya da okunuşun güçlük yaratmayacak, dile takılmayacak biçimde sürdürülmesi. Akıcılık, sözcüklerin fonetik özelliklerine ve cümle kuruluşlarına bağlıdır. Söylenişi zo...

Kuzey Anadolu Dağları'nın Orta Karadeniz kıyı bölümünde yer alan kesimine verilen genel ad. Yaklaşık olarak Ordu ve Giresun'un ardında, kıyı ile Kelkit Çayı oluğu arasında yayılan ve doğudakiler kadar...

Kanda alyuvarlarla akyuvarların içinde bulunduğu sıvı....

Optik olarak daha yoğun bir ortamda, sınır açısından daha büyük bir açıyla gelen ışının, daha az yoğun olan ortama geçmesi yerine, yoğun ortamda kalacak biçimde iç yansıma yapması (tam yansıma) ve böy...

Corynebacterium diphteriae adı verilen bir bakterinin yol açtığı öldürücü bir hastalık. Kuşpalazı olarak da bilinir. Bu hastalıkta tehlikeli olan, bakterilerin ürettiği toksinlerdir. Genellikle on yaş...