Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) terimi olarak Kâğıt Makası: Makas kelimesinin aslı mıkraz, mikras'tır. Eskiden yazı kâğıtları tek ve büyük tabakalar hâlinde satıldığından, herkes istediği ölçüde kâğıt kesmek için kâğıt makası kullanmıştır. «İstanbul, Foça, Sivas, Rumeli, Bosna ve Prizren'de kâğıt makasçılığı mahallî el sanatları arasında yer almıştır.
Kâğıt makasları hâlis taban demirinden, çelikten yapılırdı. Şekilleri bir karıştan fazlaca ve sapları ayrı ayrı yapılır, uçları gittikçe sivrilerek parçalar gayet imtizaçlı bîr surette ortasından birbirine raptolunur. Uçları birbirine o kadar imtizaçlı birleşirler ki adetâ bir parçadan yapılmış hissini verir. Zaten hüner de buradadır. Bunu evvelâ bileyip zağ vererek kâğıt kesmeye hazır hâle geldikten sonra, bazıları nısfına (yarısına) kadar ve bazıları dış tarafı ve hususî olanların da iç ve dışları altınla işlenirdi. Makasa mütenasip şekiller yapılır ve üstadının yahut sahibinin isimleri yazılır; sapları (Ya Fettah), (Ya Ali), (Ya Veli) tarzında yapılanları da vardır.
Kâğıt makasları hâlis taban demirinden, çelikten yapılırdı. Şekilleri bir karıştan fazlaca ve sapları ayrı ayrı yapılır, uçları gittikçe sivrilerek parçalar gayet imtizaçlı bîr surette ortasından birbirine raptolunur. Uçları birbirine o kadar imtizaçlı birleşirler ki adetâ bir parçadan yapılmış hissini verir. Zaten hüner de buradadır. Bunu evvelâ bileyip zağ vererek kâğıt kesmeye hazır hâle geldikten sonra, bazıları nısfına (yarısına) kadar ve bazıları dış tarafı ve hususî olanların da iç ve dışları altınla işlenirdi. Makasa mütenasip şekiller yapılır ve üstadının yahut sahibinin isimleri yazılır; sapları (Ya Fettah), (Ya Ali), (Ya Veli) tarzında yapılanları da vardır.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
- Deste
Tezhip terimi olarak, on yaprak altın varaktan ibaret pakete denir.
- Tüy Kalem
Kaz, ördek ve benzeri hayvanların büyükçe tüyleri, saplarından tıpkı k
- Salbek
Eski ciltlerde şemsenin iki ucundaki uzantı süslemeye verilen isimdir.
- Zernişan
İrili ufaklı altın noktalarla süslenmiş kâğıtlara verilen ad. Ord. Pro
- Kürsü
Tuğra, Sere ile ilgili bilgilere bakınız.
- Mümsiha
Hattatlarla kâtiplerin kalemin mürekkebini silmek için kullandıkları b
- Şeffaf Kâğıt
Bir resim üzerine konunca alttaki resmi görmek mümkün olan kâğıtlara d
- Bab
Fasıl, bolüm. Yazmaların içindeki büyük bölümlerden her biri.
- Dişi Oyma
Oymacılıkta oyulan kısma dişi oyma denir.
- Kamış Kalem
Kalem ile ilgili bilgilere bakınız.
