Tarih terimi olarak Islahat Fermanı (28 Şubat 1856): Sultan Abdülmecit tarafından, Kırım Savaşı devam ederken, İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı İmparatorluğun'da yaşayan azınlılklara çeşitli haklar verilmesini talep etmeleri üzerine ilan edilmiştir. Avrupalı Devletlerin baskılarıyla, ilan edilen bu fermanla Osmanlı Devleti'nin dağılmasının da önüne geçilmek istanmiştir. Bu fermanla, Tanzimat Fermanı'yla yapılacağı bil-dirilen yenilikler yeniden ele alınmıştır. Bu fermanın en önemli özelliği ülkedeki Müslümanlarla, Müslüman olmayanların aynı hukuksal ve yönetsel haklara sahip olması ve Osmanlı Devleti'nin insan hakları ilkelerini kabul etmesidir. Islahat Fermanı'na göre:
1. Halkın tümüne din ve mezhep özgürlüğü tanındı. Okul, kilise ve hastane gibi azınlıkların yararlandığı yerler devlet bütçesinden onarılacaktı.
2. Gayrimüslimler için söylenen aşağılayıcı deyimlerin kullanılması yasaklandı.
3. Gayrimüslimlerin diledikleri okula girmeleri ve diledikleri işleri yapabilmeleri sağlandı.
4. Duruşmaların açık olması, tutukevlerinin iyileştirilmesi, yasaların azınlıkların dillerine çevrilmesi sağlandı.
5. İşkence, dayak, angarya ve yargılanmadan cezalandırma kaldırıldı.
6. Vergilerin herkesin gelirine göre alınması, vergi adaletinin sağlanması kararlaştırıldı.
7. Askerlik için bedel yöntemi benimsendi, askerlik sağlam kurallara bağlandı.
8. Gayrimüslimlerin de eyalet ve sancak meclislerine seçilmeleri sağlandı.
9. Yabancılara da ülkede mal ve mülk sahibi olabilme ayrıcalığı verildi.
10. Tarım ve ticaret işleri düzenlendi, herkesin ticari işletmeler açabilmesinin koşulları sağlandı.
1. Halkın tümüne din ve mezhep özgürlüğü tanındı. Okul, kilise ve hastane gibi azınlıkların yararlandığı yerler devlet bütçesinden onarılacaktı.
2. Gayrimüslimler için söylenen aşağılayıcı deyimlerin kullanılması yasaklandı.
3. Gayrimüslimlerin diledikleri okula girmeleri ve diledikleri işleri yapabilmeleri sağlandı.
4. Duruşmaların açık olması, tutukevlerinin iyileştirilmesi, yasaların azınlıkların dillerine çevrilmesi sağlandı.
5. İşkence, dayak, angarya ve yargılanmadan cezalandırma kaldırıldı.
6. Vergilerin herkesin gelirine göre alınması, vergi adaletinin sağlanması kararlaştırıldı.
7. Askerlik için bedel yöntemi benimsendi, askerlik sağlam kurallara bağlandı.
8. Gayrimüslimlerin de eyalet ve sancak meclislerine seçilmeleri sağlandı.
9. Yabancılara da ülkede mal ve mülk sahibi olabilme ayrıcalığı verildi.
10. Tarım ve ticaret işleri düzenlendi, herkesin ticari işletmeler açabilmesinin koşulları sağlandı.
Benzer Tarih Terimleri:
- Kuva-İ İnzibatiye (Halifelik Ordusu)
Kuvay-i Milliye Birliklerine ve TBMM ordularına karşı Anlaşma Devletle
- Federal
Birçok siyasal topluluktan oluşan ve bu toplulukların üstünde yer alan
- Federalizm
İki ya da daha çok devletin, ayrı ayrı bağımsız olmakla birlikte, kend
- Engizisyon
1- Ortaçağda batı ülkelerinde, Katolikliğin katı inançlarına karşı gel
- Tecrit
Ayırma, ayrı bir tarafta tutma.
- Agora
Eski Yunan kentlerindeki alış-veriş (çarşı) yeridir.
Genellikle bir e
- Ayet
Müslümanların kutsal kitabı olan Kuran'ın surelerini oluşturan tümce
- Uçbeyi
Anadolu Türk beyliklerinde ve devletlerinde, özellikle Seçuklularda ve
- Şura
Danışma kuruku.
- Subaşı
Osmanlı Dönemi'nde, kapıkulu süvarileri arasından seçilerek savaş zama
