Tarih terimi olarak Divan-I Hümayun: Osmanlı Devleti'nde ilk olarak Orhan Bey zamanında oluşturulan yürütme-danışma kuruludur. Divan-ı Hümayunda siyasal, yönetsel, askeri, mali ve şeri işlerle, her çeşit şikayetlere ve davalara bakılırdı. Divan toplantıları toplumun tüm kesimlerine açıktı. Devletle, devlet uygulamaları veya devlet adamlarıyla ilgili şikayeti olan herkes Divan-ı Hümayuna başvurabilirdi. Divan-ı Hümayun'un asıl üyeleri Sadrazam, Kubbealtı vezirleri, Kaptan Paşa, Rumeli ve Anadolu kazaskerleri, Rumeli Anadolu ve İstanbul defterdarları, Nişancı, ve Yeniçeri ağası idi. Bir de Rumeli beylerbeyi İstanbul'da bulunduğunda divan toplantılarına katılabilirdi. II. Mehmet Devri'ne kadar hükümdarın başkanlığında toplanan divan bundan sonra Baş vezirin başkanlığında toplanmaya başlamıştır. XVI. Yüzyıla kadar her gün toplanırken, bu zamandan sonra haftada dört gün (Pazartesi, Salı, Cumartesi, Pazar) toplanmıştır. Divan-ı Hümayunda bitirilemeyen işler öğleden sonra Sadrazamın konağında toplanan İkindi Divanında görüşülürdü. Divan-ı Hümayunun yetkileri 1731 yılında azaltılarak, yetkiler sadrazamda toplanmıştır. II. Mahmut Dönemi'nda ise tümüyle kaldırılarak yerine nazırlıklar (bakanlıklar) kurulmuştur.
Benzer Tarih Terimleri:
- Destan
Bir kahramanlığı, bir zaferi manzum şekilde anlatan eser, kahramanlık
- Mancınık
Topun henüz kullanılmadığı çağlarda, kale kuşatmalarında surları dövme
- Mülkiye
Devletçe rütbe sırasına göre ayrılan üç sınıftan biri. (Diğer iki sını
- Şakirt
Talebe. Öğrenci.
- Çapul
Akıncıların düşman topraklarına yaptıkları baskın niteliğindeki saldır
- Teslis (Üçleme)
Hristiyan dininde, Tanrı'nın üç ayrı kişiden oluştuğunu, Tanrı, Hz. İs
- Kazasker
İlim, din ve yargı bakımından en büyük rütbe. Aslı kadıasker olan, Osm
- Telhis
Sadrazamın, bir sorunu kendi düşünceleriyle birlikte özet olarak yazıp
- Sayvan
Otağ, büyük çadır yerine kullanılan deyim.
- İstenci
Dilenci.
