ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

İkiçeneklilerin şahteregiller familyasından, bir yıllık otsu bitki (Fumaria officinalis). Kırlarda ve yol kenarlarında çok rastlanır. Çiçeklerinde "fumarin" adlı bir alkaloit olduğundan hekimlikte, ha...

Baskın alelin varlığında etkisini göstermeyen aleldir. Resesif özellik de denir. Kalıtsal özellikler anneden ve babadan gelen genlerle belirlenir. Saç rengi, boy, göz rengi gibi bütün yapısal özellikl...

Sütten elde edilen yağ. Yağın sütten ayrılması için süt ya durgun bir hâlde bırakılır, böylece yoğunluğu az olan yağın üstte toplanması sağlanır, ya da santrifüj makineleriyle yağ ayrılır. Bu şekilde ...

Tabanca, tüfek, top gibi silâhların cephanesi. Çelik ya da kurşundan yapılır. Silâhın çeşidine ve namlusunun özelliklerine göre mermilerin büyüklükleri de değişir. Mermi başlıca çekirdek, kovan ve kap...

Bir olayı ya da olguyu gerçek nedeni dışında güzel bir nedene bağlama sanatı. Nedim'in "Olmadı tenhaca bir işret çemende yâr ile / Üstüme göz dikti nergisler nigehbân oldu hep" beytinde sevgilisiyle y...

Sami-Hami dil ailesinin Sami dilleri güney öbeğinden bir dil. Arapça, İslâm dini ve Kuran sayesinde büyük bir gelişme ve yaygınlık kazanmıştır. "Edebî Arapça", "Kuran Arapçası" adı da verilen klasik A...

Arabistan ve Sahra Çölü'nde esen aşırı sıcak ve kurak bir tür rüzgâr. Bu tür rüzgâra, gökyüzü bulutsuzken karanın aşırı ısınması neden olur. Sıcaklığı çok yüksek, nem oranı çok düşüktür. Sıcak esen he...

Şâir, edebiyat öğretmeni ve târihçi. 1902'de İnebolu'da doğdu. Babası Filibeli muallim Mehmed Cevdet Efendi, annesi Şefike Hanımdır. İlköğrenimini Kastamonu'da yaptı. Ortaöğreniminden sonra Ankara...

Antalya dolaylarında akarsu. Antalya'nın 30 km kuzeybatısındaki, yeraltı sularıyla beslenen Kırkgöz kaynaklarından çıkar; Varsak köyü yakınlarında, kayalar arasından yeraltına girer; Antalya'nın 10 km...

Yerküre ve onun atmosferi tarafından yayılan enerji. Doğrudan Güneş ışınlarıyla gelen kısa dalga radyasyon yer ve onu saran atmosfer tarafından emildikten sonra tekrardan uzun dalga radyasyon olarak g...

Karbon hidratlar, proteinler, yağlar ve nükleik asitler üzerinde etkin olan enzimleri salgılayan önemli bir salgı bezidir. Midenin sol yanında yer alır. Hem iç salgı hem de dış salgı yapar. İnsülin ve...

Bir yazı, desen ya da resmin fotoğrafı alınıp kalıbı çıkarılarak yapılan aynı basımı, faksimile. Lâtince tıpkısını ve aynını yapma anlamına gelen "facsimili" sözcüğünden alınmıştır. Büyük üstatların r...

Tarım, tıp, endüstri, eğitim gibi herhangi bir çalışma alanında, devletin ve halkın ortak çalışmasıyla kalkınma hareketini kolaylaştırmak ve örnek olmak için ayrılmış bölge....

Padişahların ve oğullarının erkek çocuklarına verilen unvan. I. Mehmet (Çelebi Mehmet) dönemine dek çelebi olarak adlandırılırlardı. Şehzadelerin eğitimine büyük önem gösterilir, dönemin en önemli ...

Osmanlı İmparatorluğu zamanında devlet adamlarına ve müftü, kazasker gibi yüksek rütbeli din adamlarına aylık yerine verilen ayniyat ya da para. Arpalığın ne zaman ve hangi hükümdar zamanında verilmey...

Yeryuvarını çevreleyen havanın (atmosferin), temas ettiği cisimlere uyguladığı, yüksekliğe ve yere göre değişen basınç. Ağzına kâğıt kapatılıp baş aşağı çevrilen su dolu bardaktan suyun akmaması, boşa...

İlk Çağ'da İ.Ö. 6. yüzyılın son yarısında Sparta'nın önderliğinde ve egemenliğinde Pelopones Yarımadası kentlerinin kurduğu birlik. Bu birlik Yunan tarihinde ilk büyük birliktir. Birliğe giren kentler...

Sekiz notanın (do-re-mi-fa-sol-la-si-do) kalın sesten inceye ya da inceden kalına gitmek üzere sıralanmış dizisi. ...

Cocos nucifera. Tropikal bölgelerde yetişen bir ağaç ve bu ağacın kurutulmuş meyvesi. Yaklaşık 30-45 cm uzunluğunda ve 15-20 cm çapındaki bu meyvenin dışında kahverengi bir örtü ve bu örtünün iç kısmı...

Accipiter gentilis. Yırtıcı kuşlardan bir doğan çeşidi. Çakırkuşu ya da toğrul olarak da bilinir. Kuzey yarı kürede, ılıman bölgelerde yaşar. Sırtı kül rengi ya da kahverengi ve karnı beyaz olan çakır...

Dünya üzerinde bir noktanın yerini belirtmek için yeryuvarlağı üzerine çizildiği varsayılan daire. Ekvator dairesi 360 parçaya bölünür ve her parça kutuplara birleştirilerek meridyenler elde edilir. B...

Üç köşeli ve telli, büyük bir müzik aracı; arp. Dik tutulup parmakla tellerine dokunarak ya da tellerini hafifçe çekmek yoluyla çalınır. İlk basit harplar İ.Ö. 3500'lerde Sümerler'de görülür. Eski Mıs...

Esmer renkli deniz yosunu. İnce silindirimsi bir yapıdadır. Emici kökleriyle kayalara tutunur. Gövde kısmı esmer-sarı renkte, uzun, yassı, basit şeritler biçimindedir. Laminaryaya yeryüzündeki bütün d...

Çanakkale Boğazı'nın Anadolu yakasında, Çanakkale'nin 7 km. kadar kuzeyinde burun. Çanakkale Savaşı esnasında Fransızların Sapaire denizaltısı Türk topçuları tarafından bu burunda batırıldı. ...

Henüz tazeyken pişirilip yenen, bitkiler ile bunların meyvelerinin ve tohumlarının ortak adı. Bugün sebze olarak kullanılan bitkilerin büyük bir bölümü pek çok kıt'ada yetiştirildiği ve yüzyıllardan b...