ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Elbistan, Malatya, Maraş, Elazığ ve Gaziantep dolaylarında hüküm sürmüş Anadolu beyliği (1337-1522). Merkezi Elbistan'dı, ancak bir ara başkent Maraş oldu. Zaman zaman Mısır'daki Memlûk Sultanlığı'nın...

Yemek borusu, soluk borusu, geniz açıklıkları ve orta kulak açıklarının; yani toplam yedi deliğin açıldığı boşluğa verilen ad. Bu bölgenin en önemli görevi hava ve besin trafiğini uygun bir şekilde dü...

Cinsel isteği kamçıladığı ileri sürülen maddelere verilen ad. Cinsel hormonların fazla ya da az olmasıyla cinsel istek arasında bir ilişki olmadığından, bu tür maddelerin kullanımı bir yarar sağlamaz....

Osmanlı döneminde okuma, yazma ve basit din bilgileri öğreten okul. Beş-altı yaşındaki kız ve erkek çocukların okudukları bu okullara sübyan mektebi de denirdi. Öğretim genellikle ezbere dayanırdı. İl...

Çürük yumurta gibi kokan zehirli bir gaz (H2S). Kükürt içeren birçok madde çürüdüğünde hidrojen sülfür gazı çıkarır. Bazı mineral sularında da bulunur. Laboratuvarda seyreltik hidroklorik asidin demir...

Türk ordusuna kurmay subay yetiştiren ve subayların meslekî bilgilerini geliştiren yükseköğrenim kurumları. Kurulması 1786'larda düşünülmüşse de, uygulama ancak 1845'te gerçekleşti. O zamana kadar, yu...

Ördekler familyasından, kamışlı sularda yaşayan ve yalnız bitki ile beslenen büyük ve göçücü bir kuş. Yaban kazları 8000 metre gibi inanılması güç bir yükseklikte uçabilirler. Pek çok canlı bu yükse...

Üzerlerine ya da aralarına müzik notaları yazılan, yatay, paralel ve eşit aralıklı çizgi. Bu çizgiler genel ses merdiveninin kesin yüksekliklerini belirtir. Beste notaları, porteyi kalın ya da ince se...

Vietnam'ın kuzeyindeki dağlarda yaşayan Lati kabilesinin dili. Başka dillerle akrabalığı yoktur....

Kandaki şekerin (glikoz) normal düzeyin altına düşmesiyle ortaya çıkan; çarpıntı, aşırı terleme, el titremesi, açlık duygusu gibi belirtiler gösteren hastalık. Ensüline duyarlılık, karbonhidrat yeters...

Müzik temposuna uyularak yapılan ve estetik değer taşıyan düzenli beden hareketlerine verilen ad. Dans insanlık tarihinin ilk sanat eylemidir. İnsanlar, müzik, resim, şiir ya da tiyatrodan önce; dan...

Pleuronectiformes (yassı balıklar) takımının Pleuronectidae familyasını oluşturan 100 kadar balığın ortak adı. Diğer yassı balıklar gibi gövdeleri üstten iyice basıklaşmıştır. Gözleri başın sağ yanınd...

Güney Amerika'nın en güney noktası olan Horn Burnu ile Güney Shetland Adası arasındaki geniş geçit. Drake Geçidi, Atlas ve Pasifik okyanuslarının güney kesimlerini birleştirir. Adını, 16. yüzyılın iki...

Akdeniz'de, İtalya'nın ve Akdeniz'in en büyük ve en kalabalık adası. Yüz ölçümü 25 707 km2dir. Akdeniz'in en büyük adası olma özelliğine sahip Sicilya, İtalya anakarasından Messina Boğazı'yla ayrılır...

Gövdesi ince uzun, kamış biçiminde olan kimi otsu bitkilerin genel adı, hasırotu, kiliz, kofa. Genellikle bataklık kıyılarda (ırmak ya da deniz) yetişir. Sert ve dayanıklı sapları sepet, kulübe, kalem...

Gülgillerden, iri pembe çiçekli, yapraklarının altı tüylü, orta yükseklikte bir ağaç (Cydonia vulgaris) ve bunun sarı tüylü, mayhoş, dokusu sertçe, küçük çekirdekli meyvesi. Ayva ağacı, Avrupa ve Asya...

Böbrek iltihabı. Tehlikeli bir hastalık olup ortaya çıkış nedenleri çeşitlidir. Bulaşıcı hastalıklardan sonra, diş iltihaplanmaları, sinüzit, ilaç zehirlenmeleri, kontorit, fosforit, arsenik ve kurşun...

Sıkıntı ve gerginlik sonucu kişinin dış dünyayla sağlıklı ilişki kuramaması durumu, ruhsal çöküntü, bunalım. Herkes kendini zaman zaman moralsiz hisseder. Bu duygu, özel bir olay nedeniyle ya da işler...

Osmanlı İmparatorluğu'nda Kapıkulu Ocakları'na bağlı bir asker ocağı. I. Murat zamanında padişahın av partilerine katılmak üzere kuruldu. Fatih (II. Mehmet) zamanında Yeniçeri Ocağı'na katıldı. Ancak ...

Başka yollarla da bulaşabilen, fakat daha ziyâde cinsî temasla bulaşan hastalıklar grubu. Zührevî hastalıklar şu şekilde sıralanabilir: 1. Sifiliz: Bkz. Frengi. 2. Gonore: Bkz. Belsoğukluğu. ...

On beşinci yüzyıl başlarında, bugünkü Meksika'nın orta ve güney bölgelerinde büyük bir imparatorluk kurmuş olan halk. Nahuva adıyla bilinen bir dili konuşan Aztekler, sınırların bugün kesin olarak bil...

El yazması kitaplarda, sayfaların yaldız ve boya ile süslenmesi sanatı. Tezhip sözcüğü, Arapçada altınlamak anlamına gelir. Tezhip en çok el yazması kitaplarda kullanılmakla birlikte, tek levha hâlind...

Güneydoğu Fransa'da tarihî bölge. Güneyde Pireneler, güneydoğuda Akdeniz, doğuda Aşağı Rhone Irmağı ve batıda Masif Santral arasında kalır. Yüzölçümü 27.668 km2, başlıca kentleri, Toulouse, Montpellie...

Parafinlerden, renksiz, gaz hâlinde bulunan hidrokarbon (C3H8). Petrolde ve doğal gazda bulunur ve ham petrolün arıtımında bol miktarda elde edilir. Kolay sıvılaştırılabildiğinden yakıt olarak kullanı...

Hristiyanlıkta bir müminin çiğnediği dinsel yasak yüzünden kilise topluluğu dışına atılması. Yunanca "Aphorizein" sözcüğünden bozularak yaygınlaşan deyimi ilk kez Yahudiler kullandılar. Daha çok "din ...