ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik arasında imzalanan antlaşma (21 Temmuz 1718). Osmanlı İmparatorluğu 1683 yılında Viyana'nın ikinci defa kuşatılma...

(1400 Tournai/Belçika-1464 Brüksel), Flaman ressam. Rogier de la Pasture adıyla da bilinir. Zengin bir aileden gelen Van der Weyden'in gençlik yılları hakkında pek fazla bilgi yoktur. 1427'de Robert C...

Telli bir sistemle ya da radyo sistemi aracılığıyla hareketli resimlerin uzak mesafelere iletilmesi. Televizyon yayını genellikle merkezî bir istasyondan, çok sayıda alıcıya yönelik olarak yapılır. An...

Fransa'nın yakın tarihinde geniş çapta ün yapmış bir dava. Davada sanığın adı "Alfred Dreyfus" olduğundan bu adla anılır. Bir Yahudi olan yüzbaşı Dreyfus, 1894'te Fransa'nın askerî sırlarını Almanya'y...

Türk alfabesinin sekizinci harfi. Sesbilim bakımından patlayıcı, sürekli, yumuşak; kalın ünlülerle artdamak, ince ünlülerle öndamak ünsüzü. Sınıflama ve sıralamada maddelerin sırası harflerle gösteril...

Kutsal ve güçlü olduğuna inanılıp tapılan varlık. Mabuta tapınma, ondan bir kötülüğü uzaklaştırmasını ya da bir iyiliği getirmesini dilemek için yapılırdı. Kimi çoktanrılı dinlerde her mabudun ayrı ta...

Resmî adı Yeni Kaledonya'dır. Başkenti Noumea olan ülkenin nüfusu 200 000 kişi (1997), yüz ölçümü, 18 580 km2dir. Fransız Anayasası'nın denizaşırı illere ilişkin hükümlerine göre yönetilir. Ülkenin ...

Osmanlı Devleti'nde padişah, vezir gibi devlet büyüklerinin silâhlarının bakımıyla görevli kimse. Bu makam, ilk olarak Yıldırım Bayezit (I. Bayezit) zamanında oluşturuldu. Silâhtarlar, Enderun'a alına...

Türlerinni büyük bir bölümü tatlı sularda yaşayan, dallanmamış ipliksi yeşil alglere verilen ad. Halka ya da kol düğmesi şeklinde kloroplâstları vardır. Hücreleri kısadır. Rizoiyit hücresiyle kendini ...

Çok hızlı giden orta büyüklükte savaş gemisi; muhrip. Orta çapta torpilsalarlar ve toplarla donatılmıştır. II. Dünya Savaşı'ndan önce, torpidobotları batırmak için kullanıldı. Günümüzde ise, uçaksavar...

Çoğu hayvanın kanında, omurgalıların alyuvarlarında bulunan ve dokulara oksijen taşıyan protein. Hemoglobin oksijenle birleşerek oksihemoglobin adını alır. Oksihemoglobin parlak kırmızı renktedir. Hem...

Kodlanmış mesajları göndermeye yarayan elektrikli aygıt. Telgraf konusundaki deneyler, üzerinden elektrik akımı geçmekte olan bir telin yakınındaki manyetik ibrenin saptığının gözlenmesiyle başladı (1...

Tuz, çemen, kırmızı biber karışımının et üzerine sürülerek, güneşte ya da iste kurutulması yoluyla yapılan yiyecek. Türkiye'de pek çok yerde pastırmacılık yapılır. Ancak asıl yeri olarak Kayseri kabul...

Bir bileşiğin su etkisiyle bozunmaya uğradığı kimyasal tepkime türü. Gerçekte hidroliz iki türlü oluşabilir: 1) Bir asit kökü, baz kökü ya da her ikisinin suyla tepkime vererek asit ve baz oluşturm...

Bir parçanın ağır ve görkemli çalınacağını ya da söyleneceğini anlatan İtalyanca müzik terimi. Bu ağırlıkta çalınan ya da söylenen müzik parçası da largo olarak adlandırılır. Bir sonat, süit ve senfon...

Seçilmiş nesir ve nazım parçalarından oluşan kitap, güldeste. Yunanca "anthologia" sözcüğü "anthos" (çiçek) ve "legein" (derlemek) sözcüklerinden türetilmiştir. İlk antolojileri İlk Çağ'da Yunanlılar ...

Konusu gezegenlerarası yolculuğu incelemek ve gerçekleştirmek olan bilim. Jules Verne ve Herbert Georges Wells gibi yazarlar, halkın gezegenlerarası yolculuğa ilgi duymasına büyük etkide bulundular. B...

Çullukbalığıgillerden bir balık türü (Centriscus scolopax). Uzunluğu 10-15 cm. Küçük su hayvanlarıyla beslenir. Burnu uzun boru biçiminde ve ağzı bu uzantının ucundadır. Yaldızlı ya da gümüşi pembe re...

Beyin zarlarının iltihabı. Kafatası zedelenmeleri veya orta kulak hastalığı sonucu beyin zarları iltihaplanabilir. Kanla gelen mikroplar da özellikle küçük çocuklarda menenjit yapabilir. Menenjite...

Osmanlı İmparatorluğu'nda askerî ya da sivil yüksek devlet memurlarına verilen bir unvan. Sözcük zamanla Mısır, Suriye, Irak, Ürdün gibi ülkelerde de yayılmış ve kabul edilmiştir. Sözcüğün, en büyük e...

Hint-Avrupa dil ailesinin İran dalından bir dil. Doğu Orta İrancanın bir üyesi olan Sakacaya ait elyazmaları Doğu Türkistan'da bulunmuştur (8.-10. yüzyıl). İki lehçesi vardır. Hotan lehçesi ve Maralba...

Deniz diplerinde gözlem yapmaya yarayan araç. 1940 sonlarında Auguste Piccard tarafından icat edilmiştir. Puroyu andırır bir gövdeyle, bunun altında yer alan küresel bir kabinden oluşur. Yüzeydeyken, ...

Kuzey Kutup Bölgesi çevresinde yer alan ve kozalaklı ağaçlardan oluşan orman kuşağı. Kuzey Amerika'da Alaska ve Kanada'nın kuzeyini, Eskidünya'da İskandinavya'nın, Rusya Ovası'nın kuzey kesimini ve Si...

Çuhaçiçeğigillerden bir süs bitkisi, buhurumeryem, siklamen (Cyclamen). Yaprak ve çiçek sapları kökten sürme, çiçekleri baş aşağı dönüktür. Yürek biçiminde geniş yapraklı, beyaz ya da pembe tek çiçekl...

Darbe ya da sıkışma sonucunda zedelenen kan damarlarındaki kanın çevredeki dokuya yayılmasıyla derinin rengini değiştirip önce kızarıklığa, sonra siyah-mor renge dönüşmesi. Çürükler darbenin şiddetine...