ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Yıllık geliri yüz bin akçeden çok olan dirlik. Osmanlı Devleti'nin dirlik sisteminde, yüksek kıdemli ümeraya belli bir hizmet karşılığı ya da padişahın yakınlarına, devlete yararlık gösterenlere gelir...

X-ışınları Röntgen tarafından keşfedilmesinden bugüne, çok kısa dalga boyları ve yüksek enerjileri ile günlük hayat içinde çok önemli ve yaygın kullanım alanları bulmuştur. Bunlardan en önemli birkaçı...

Omurgalılarda, iskeletin esâsını ve vücûdun eksenini teşkil eden yapılar. Omurgayı meydana getiren her bir birime de "omur" denilir. Omurga, değişik sayıda ve yapılışta omurlardan meydana gelmiştir. O...

Bir tür zırhlı, ağır savaş gemisi. 1905'teki Çuşima Savaşı'ndan sonra duyulan ihtiyaç sonucu yapımı gerçekleştirilen İngiliz savaş gemisi. "Dreadnought" adını taşıyordu (1907). Bu ad "hiçbir şeyden ko...

Bazı hastalıklara karşı geliştirilmiş bir tedavi yöntemi. Aşılar, kişilerin ileride hastalığa yakalanabileceği düşüncesiyle önceden yapılır. Yaklaşık iki yüz yıl önce bulunan bu basit korunma yöntemi ...

İlk ve en ayrıntısız Yunan mimarî düzeni. Bu düzende yapı, sağlam temellere dayalı, üç ya da daha çok kademeli kaide üstüne yapılmıştır. Penceresizdir, çevresini altlıksız sütunlar çevirir. Kaidenin ü...

Matematiksel ve bilimsel sorunların çözümüne ilişkin algoritma tanımlamaya dönük, yüksek düzeyli bilgi işlem programlama dili. "Algoritmic Language" sözcüklerinden kısaltılarak yapılmıştır. ...

Kamu yararına suçları kovuşturmak, gerekirse ceza davası açmak ve mahkemelerde kamu yararını savunmak amacıyla çalışan adalet kurumu. İşlenen suçlarda devletin de zarar gördüğü kabul edilerek, kişiler...

Bir akışkanın biçim değişikliğine ya da kendi içindeki bağıl hareketlere direnç gösterme özelliği. Bütün akışkanların viskozitesi vardır. Bu özellik, akışkan molekülleri arasındaki iç sürtünmelerin, a...

Simetri ekseni çevresinde dönmekte olan bir cismin dönme eksenini, tepesi cismin merkezinde yer alan dönel bir koni oluşturacak biçiminde dolanması. Presesyon hareketi, topacın kafa sallamasına benzer...

Türk lehçelerinden biri. Bugün Rusya'da Volga Irmağı boyundaki birçok bölge ile Batı Sibirya'nın birçok bölgesinde yaklaşık olarak 5.000.000 kişi tarafından konuşulmaktadır. Tatarcanın üç lehçesi vard...

Beynin ve boşluklarının görünür hâle getirilmesi, beyin röntgeni. Bu amaçla belkemiği iğnesiyle omurilik kanalına bir miktar hava verilir. Anatomik olarak beyin içindeki boşluklar omurilik kanalının b...

Dağınık ağaç ve çalı grupları içeren tropik ya da astropik bir tür çayır. Bu tür bitki örtüsüne genellikle Afrika ve Güney Amerika'da rastlanır. Afrika savanları uzun ya da kısa otlarla kaplıdır, ağaç...

Eski Roma'da bir memuriyet derecesi. Censorlar, her beş yılda bir, 18 aylık süreler için Centuria Meclisi tarafından seçilirlerdi. Emir verme yetkileri yoktu. Esas görevleri, vergi verecek yurttaşları...

(1921 Konolfingen/Bern), İsviçreli romancı ve oyun yazarı. Felsefe, dinbilim ve Alman filolojisi öğrenimi gördü. Bir süre grafikerlik, gazetecilik ve kabare metinleri yazarlığı yaptı. İlk oyunlarında ...

Ağaç, flora ve hayvânî canlılar topluluğu. Orman; belirli yükseklikteki ve büyüklükteki ağaçlar, çalı, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar ve çeşitli hayvanlarla, toprağın birlikte meydana get...

Yüksek sıcaklıkları ölçmeye yarayan aygıt. Değişik türleri vardır. Platin dirençli termometreler ve ısılçift ilkesiyle çalışan pirometrelerin, sıcaklığı ölçülecek cisimle temas hâlinde olmaları gerekl...

(1936 Arequipa/Peru), Perulu yazar ve siyasetçi. 1950-1957 arasında Lima'daki San Marcos Üniversitesi'nde öğrenim gördü. İlk öykü kitabı olan "Los Jefes"i (Şefler) 1958'de yayımladı. Üniversite yıllar...

Işığın bitki üzerine olan etkilerinden biri. Bu etkilerin çoğu, ışığın direkt etkisine bağlı ise de, indirekt etki ile de bâzı değişmelerin olduğu anlaşılmıştır. İndirekt etkiye bir örnek verirsek; yü...

Dişi üreme organı. Bitki ve hayvanlarda dişinin yumurtalarını meydana getirir. Fasulye şeklinde ve 2,5 cm boyunda bir bezdir. Hormon üretme görevi de vardır. İnsanlarda bele yakın her iki tarafta bi...

İstanbul'da iki ayrı dönemde yayımlanan iki gazetenin ortak adı. İlk Tasvir-i Efkâr (1862-1925) Şinasi tarafından yayımlanmaya başladı, Yeni Osmanlılar hareketini destekledi. 1868'de yayımına son vere...

Müzikte bir parçanın coşkulu, tutkulu biçimde çalınması gerektiğini belirtir. Beethoven'in op. 57 Appassionata Sonatı bu terimin en güzel ifadesidir. İlk kez bu sonata başlık olarak kullanılmış ve son...

Fransa'nın Nord ilinde, Pas de Calais kıyısında, yaklaşık 73.618 nüfuslu sanayi kenti ve Fransa'nın üçücü önemli dışalım limanı (yıllık liman trafiği 19 milyon tondur). Kuzey Fransa'daki sanayi kurulu...

İspanya ile Afrika arasında, Akdeniz'i Atlas Okyanusu'na birleştiren, 51 km. uzunlukta boğaz. Doğu ucunda, kuzeyde Cebelitarık İngiliz üssü, güneyde, Afrika tarafında da İspanya'ya ait Septe yer alır....

Zigana Geçidi'nden ulaşımda zorluklar nedeniyle Zigana Dağlarından geçiş kolaylığı sağlamak üzere açılan tünel. Trabzon-Erzurum karayolu üzerinde, Trabzon'un 50 km. kadar güneyinde, yapımına 1975'te b...