ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasından sonra kurulan düzenli orduya verilen ad (1826). Önce bir serasker komutasında "tertip" adı verilen sekiz alay kuruldu. Her tertibe kumandan olarak bir binbaşı atand...

Kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynayan iki madde. Kanda çözünmüş olarak bulunan fibrinojen, pıhtılaşma sırasında, trombin enzimi etkisiyle katı, polimer yapılı, çözünmez bir protein olan ve ağ şekli...

1876'da Norveçli bilim adamı Armauer Hansen tarafından keşfedilen lepra basili (Hansen Basili veya Mycobacterium Leprae) tarafından oluşturulan öncelikle, deri ve siniri tutarak belirtilerini gösteren...

Troposferde yoğunluğu az olan havayla dolu bölüm. Yüzey şekilleri ve meteorolojik koşullar nedeniyle düşey hava akımlarının bulunduğu bölgelerde hava boşluğundan söz edilir. Böyle bir bölgede uçaklar ...

Üstü deri kaplı, bakırdan, vurgulu bir çalgı. Küre biçimindedir ve davulu andırır. Batı orkestralarında önemli bir yeri olan timbal iki tokmakla çalınır....

Türk alfabesinin yirmi üçüncü harfi. Katı, sızmalı ve titreşimsiz bir diş-damak sessizidir. "Ş" sesi Ana Türkçeden beri bütün Türk lehçelerinde kullanılır. Ancak bu ses, daha çok kelime içinde ve ...

Opera, operet, oratoryo vb. yapıtların metni. Bu metni içeren kitap ya da bir pandomimayı ya da baleyi açıklayan broşür de bu adla anılır. Libretto yazarlarına "librettist" denir. Çoğu besteciler, lib...

Özel ince kâğıtla silindir şeklinde sarılan kıyılmış tütüne verilen ad. 1830 yıllarında ortaya çıktı. Önceleri elle sarılarak yapılıyordu. 1861-1875 yılları arasında makinelerle yapılmaya başlandı. De...

25-40 cm uzunluğunda, eti lezzetli, trakunya da denilen bir balık (Trachinus draco). Genellikle Marmara ve Akdeniz'de yaşar, sırt yüzgeçleri dikenli ve zehirli olduğu için bu adla anılır. ...

Periyodik cetvelin lantanidler serisinden gümüş beyazı renkte metal element. Nadir toprak metalidir. Bıçakla kesilecek kadar yumuşaktır. Oda sıcaklığında kararlıdır. Seyreltik ya da derişik inorganik ...

Akdeniz çevresinde yaygın bir meşe türü; pırnar. 15-20 m.ye kadar boylanabilen her zaman yeşil kalan bir ağaçtır. Odunu ağır ve dayanıklıdır. Kömürü çok beğenilir. Yakacak olarak çok kullanıldığından ...

Damkoruğugillerden bir süs bitkisi (Cotyledon umbilicus). Yaprakları etli, başak biçimindeki çiçekleri bir sap üzerinde ve yeşilimsi ya da kırmızımsıdır. Yumru köklü otsu bir bitki olup 10-60 cm. boyl...

Çift kanatlılar (Diptera) takımının Muscidae familyasından glossina cinsinden sineklerin genel adı. İnsana uyku hastalığını bulaştıran çeçe sineği, Orta ve Batı Afrika'da özellikle de Zaire'de ırmak k...

Sarı renkte, yumuşak ya da esmer, sert bir demir minerali. % 60 dolayında demir içerir. Başlıca Fransa, Küba ve Kanada'da bulunur. Demir cevheri olması dışında pigment olarak da kullanılır....

Doğal radyoaktivite sonucu bazı radyoaktif maddelerde kendiliğinden oluşan ışınım türü. En uzun gama ışınlarının dalga boyları 0,0000000001 m'den daha azdır. Dalga boyları çok kısa ama enerjileri çok ...

Halk şiirinde koşma türünün özel bir ezgiyle söylenen biçimi. Kafiye düzeni koşmanınki gibidir. Hece ölçüsünün sekizli kalıbıyla söylenir. Varsağının halk şiirindeki öteki türlerden ayrımı, kullanılan...

Doymuş hidrokarbonların altıncısı (C6H14). Beş izomeri vardır. Doğada hafif petrol içinde bulunur. Kaynama noktası 69°C ve yoğunluğu 0,66'dır....

Aklın almadığı, doğa yasalarına aykırı şeylere inanma, batıl inanç. İnsanın, bildiğiyle yetinmeyip bilgisinin sınırlarını sürekli genişletmeye uğraşması, bir yandan bilimsel ilerlemeyi sağlarken, öte ...

Bir elementin verilen herhangi bir örneğindeki atomlarının, atomik kütle birimi cinsinden belirtilen ortalama ağırlığı. Atom tartısı ya da atom kütlesi de denir. Bir elementin, bir başkasıyla oluşturd...

Kafkasya kökenli Ermeni aydınları ve ihtilâlcilerince İsviçre'de kurulan (1889) ve bağımsız Ermenistan kurmayı amaçlayan siyasî örgüt. Asıl adı "Taşnaktsutyun"dur (birlik, federasyon). Taşnak Komitesi...

Bazı hastalıklara karşı geliştirilmiş bir tedavi yöntemi. Aşılar, kişilerin ileride hastalığa yakalanabileceği düşüncesiyle önceden yapılır. Yaklaşık iki yüz yıl önce bulunan bu basit korunma yöntemi ...

Birim yüzeye düşen ışık akısı miktarı (simgesi E). Aydınlanma şiddeti de denir. Birimi lükstür. Düzgün dağılmış 1 lümenlik akıyı dik olarak alan bir yüzeyin aydınlanması 1 lükstür. Aydınlanma birimi o...

Sekban-ı Cedid (29 Eylül 1808-18 Kasım 1808) II. Mahmut tarafından daha önceki Nizam-ı Cedid ordusu model alınarak kurulmuş kısa ömürlü bir Osmanlı ordusudur. II. Mahmut'un padişahlığında, Sadrazam Al...

İçine domates, biber, soğan, kokulu otlar, süt ya da yoğurt katılan, bulgurdan, mayalanmış ve kurutularak ufalanmış hamurdan yapılan çorba malzemesi. Adını, hurma tarhanası, domates tarhanası, kızılcı...

Fransa ve İspanya arasında sıradağlar. Batıda Biskay Körfezi'nden doğuda Akdeniz'e kadar 420 km boyunca uzanır. En yüksek doruğu, ortada Maladeta kitlesinde Pico de Aneto'dur (3.407 m.)...