ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Eskiçağ'da Mezopotamya'da kent. Sümerlerin önemli kent devletlerinden biridir. 1877-1933 yılları arasında yapılan kazılarla ortaya çıkarılan kalıntılar, Sümer uygarlığının tanınmasında önemli bir rol ...

Antik Yunan ve Roma'da at ve araba yarışlarının yapıldığı yer. Roma'da sirk olarak bilinirdi ve bunların en ünlüsü Circus Maximus'tu. Hipodrom alanı U biçiminde olur ve kenarlarında, basamaklar hâlind...

Üzeri kubbeli ya da açık su haznesi. Genellikle cami avlularında bulunur. Çevresindeki musluklardan ya da ortasındaki fıskiyeden bol su akar. Abdest alınması amacıyla yapılan şadırvanlar kare, daire y...

Batı Türkistan'da, Tien Şan yöresinde, çevresi yüksek dağlarla çevrili, topraklarının verimliliğiyle ünlü, yüzölçümü yaklaşık 22 bin km2 olan vadi. Orta kesiminde Siriderya Irmağı bulunur. Çarlık Rusy...

Başka yollarla da bulaşabilen, fakat daha ziyâde cinsî temasla bulaşan hastalıklar grubu. Zührevî hastalıklar şu şekilde sıralanabilir: 1. Sifiliz: Bkz. Frengi. 2. Gonore: Bkz. Belsoğukluğu. ...

Ege Denizi'nde Türkiye'nin batı kıyıları önünde Yunan adası. Uzunluğu 48, genişliği 13-25 km; yüzölçümü 840 km2, nüfusu 65.000, merkezi, doğu kıyıda Kastron'dur. Yakınında bazı adalarla Yunanistan'ın ...

Karşılıklı konuşma; oyun, roman, öykü gibi edebiyat türlerinde iki ya da daha çok kişi arasındaki konuşma; karşılıklı konuşma biçiminde yazılmış yapıt. Eski Yunan'da özellikle son anlamıyla kullanılmı...

Bir ülkedeki ekonomik yaşamın doğrudan devletin kontrolü altında olduğu sistem. Devletin, halkın temel ihtiyaç maddelerinin üretiminde ve temel hizmetlerin sürdürülmesinde doğrudan üretime katılmasıyl...

Vücudun, hastalık yapıcı mikropların toksinlerini zararsız kılmak için oluşturduğu antikor. Bunlar difteri ve tetanoz gibi hastalıklara karşı etkilidir. Kana az miktarda toksin enjekte edildiğinde, vü...

Kan basıncının belirli bir değerin üstüne çıkmasıyla, kanın damar çeperlerine uyguladığı aşırı basınç. Hipertansiyonun olabilmesi için atardamardaki kan basıncı, 10 ile 16 cm. cıva ağırlığına eşit bir...

Bir galaksinin Dünya'dan uzaklaşma hızının Dünya'ya olan uzaklığına oranı. Evrenin genişlediği yolundaki kurama göre uzaktaki galaksilerde bulunan yıldızların tayflarında gözüken kırmızıya kaymalar, b...

Calvin'in Protestan kiliselerinin yönetimini papazlarla lâik kişilerden oluşan bir kurula (Presbiterium) bırakma önerisine göre kurulan Protestan mezhebi. Aslında kurul, papazların ve papazlık örgütün...

(1385-1390 arası Maastricht-1441 Bruges), Hollandalı ressam. 1422-1424 yılları arasında Hollanda kontlarının himayesinde ressamlık yaptı. 1425'te, saray ressamı olarak Güney Hollanda'daki kimi toprakl...

Çoğunlukla magmatik kayaçlarda bulunan, beyaz, kimi zaman pembe, yeşilimsi ve kahverengimtırak dilinimleri birbirine göre eğik bir durumda olan saydam ya da yarı saydam feldispat....

Atmosferin uzaydan gelen belli dalga boylarındaki elektromanyetik ışınımın girişine olanak veren soğurma boşlukları. Üç atmosfer penceresi vardır. Optik pencere, görünebilir tayfın tümünü (dalga boyu ...

Yaraların temizlenmesi, iltihapların kurutulması için uygulanan koruyucu önlemler. Yaralar temiz kalır, mikroplardan korunursa, kısa zamanda iyileşir. Yara dışarıdan mikrop kaparsa, bu mikroplar orada...

Osmanlı İmparatorluğu'nda denizde ve karada görev yapan askerlere verilen ad. Sözcük, İtalyanca "Levantino"dan gelmiş olup Osmanlı kaynaklarında "cenkçi, gözüpek asker" anlamında kullanılmıştır. Kapta...

M.Ö. ikinci bin yıl başlarından M.Ö. 1200′lere kadar Anadolu'da güçlü bir imparatorluk kuran bir ulus. Hititler M.Ö. ikinci binde Anadolu'nun önemli bir kısmında ve Kuzey Suriye'de 400 yıl boyun...

Kanarya Adaları'nın en büyüğü. İspanya'nın Santa Cruz de Tenerife yönetim bölgesindedir. Büyük Kanarya Adası'nın 40 mil kuzeybatısındadır. Yüzölçümü 2.200 km2, nüfusu 700.000'den fazla; merkezi Santa ...

Türk İstiklâl Savaşı'nda kurulan millî cephelerin en önemlilerinden biri. Antep, 1919 yılı ocak ayında İngilizler tarafından işgal edildi; Ekim 1919'da da Fransızlar'a devredildi.Türk polisi ve jandar...

Deniz ya da akarsu kıyılarında gemilerin yanaşmasına, yük ve yolcu indirip bindirmelerine elverişli tesisleri olan doğal ya da yapma sığınak. Bir yerin liman olarak kullanılabilmesi için büyük dalgala...

1749-1832 yılları arasında yaşayan Alman şâir, yazar ve bilim adamı. Alman karakterini müşahhas hâle getirmek için en çok gayret sarf eden kişilerden biridir. Çok az kimse kendisi gibi mükemmeliyet ve...

Büyük Okyanus'un güneyinde Fransız Polinezyası'na bağlı bir ada. 1767′de İngilizler tarafından keşfedilen adanın yüzölçümü 1042 km2dir. Ada coğrafî olarak iki eski ve aşınmış volkanik tepeden ol...

Fransa'nın ikinci uzun ırmağı. Yaklaşık 800 km uzunluğundadır. Fransa'nın doğusunda, Cote-d'Ore yakınlarındaki Langers yaylasından doğar. Paris ve çevresindeki bazı akarsularla birleşerek kentin içind...

Asya'nın güneybatı kesinde ülke. Güneyde İran, doğuda Hazar Denizi, batıda Ermenistan, kuzeybatıda Gürcistan ve kuzeyde Rusya ile çevrilidir. Ermenistan'ın ötesinde Türkiye sınırında yer alan Nahçıvan...