ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Göz küresinin, funduz (göz dibi) denilen iç kısmını muâyene için kullanılan âlet. 1850'de Van Helmholtz tarafından geliştirilen oftalmoskop, bugün her pratisyen hekimin kullandığı lüzumlu bir âlettir....

Riyolit ve trakit gibi magmatik kayaçlarda ince taneli doku içinde büyük kristaller hâlinde ya da yüksek sıcaklıkta başkalaşmış kayaçlarda bulunan feldispat. Renksiz ya da gri renklidir. ...

Hint-Avrupa dil ailesinin İran dalından bir dil. Bugün Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin resmî dilidir. 1 milyondan fazla insan tarafından konuşulan Tacikçe, Yeni Farsçanın yerel ağızlara da...

Arapçada göç anlamı taşıyan bu sözcük, İslâm tarihinde Hz. Muhammed ve ilk Müslümanların Mekke'den Medine'ye yaptıkları göç için kullanılır....

Lavın çabuk soğumasıyla oluşmuş, parlak siyah, kimi zaman da gri ya da kahverengi, volkanik cam. Seyrek olarak kuvars ve feldispat kristalleri içerir. Kimyasal yapısı riyolitle aynıdır. Silisli bir ca...

Klâvyeli, telli, ağır ve büyük çalgı. Standart bir piyanoda, 52 beyaz tuş ve 36 siyah tuş olmak üzere, toplam 88 tuş vardır. Tuşların en ucunda bir tablaya bağlı olan çekiçler tellere vurarak tellerde...

Güney İtalya'da halk dansı. Adı, italya'nın Taranto kentinden gelmedir. 18. yüzyıl sonu ve 19. yüzyıl başında trampet ya da kastanyet, bazen de şarkı eşliğinde oynanan neşeli bir danstı. Bugün Capri v...

Secale creale. Buğdaygiller (Poaceae) familyasından dayanıklı bir tahıl. Boylu, bir çenekli ve yıllık bir bitkidir. Başaklarındaki taneler uzun ve tüylüdür. Çavdar, buğday yetiştirmeye elverişli olmay...

Yunan mitolojisinde, yeraltındaki ölüler ülkesinin tanrısı. "Görünmez" anlamına gelen Hades adı, hem tanrının kendisi, hem de egemen olduğu ölüler ülkesi için kullanılır. Hades, Kronos ile Rhea'nın oğ...

Çözücü olarak kullanılan ve viskoz olmayan sıvı hidrokarbon ya da böyle hidrokarbonlar karışımı. Aromatik naftalar taşkömürünün damıtılmasıyla elde edilir. Günümüzde çoğunlukla petrol arıtımı yoluyla ...

Genellikle su geçirmez kumaştan yağmur ve güneşten korunmak için yapılan siperlik. Bir sapın üzerindeki esnek tellere ince, su geçirmez bir bez gerilerek yapılır. Yüzyıllardan beri çeşitli devletler b...

Mercanların bir araya toplanmasıyla oluşmuş, halka biçiminde adacık. Mercanada da denilir. Deniz yüzeyinden birkaç metre yükseklikte olan atolün dışa bakan yamacı diktir. Ortadaki denizkulağının derin...

Süleyman Peygamber'in bilge veziri olduğuna inanılan kişi. Divan edebiyatında ulu ve adaletli vezir, bilge kişi simgesi olarak kullanılır. ...

Bir kabın, içbükey bir cismin iç yüzeyi....

Mesleği çalgı eşliğinde oynamak olan kadın. Eskiden Türk kadınlarının ve kızlarının çengilik yapması yasaktı. Ancak sarayda çeşitli soylardan gelen cariyeler çengilik yapabilirlerdi. 19 yüzyılda köçek...

1090 yılında Hasan Sabbah adında bir İranlı tarafından kurulmuş gizli bir Şiî-İsmaili tarikatının üyelerine verilen ad. Sabbah, Fatımîliği benimsedikten sonra Mısır'a geçip Nizar ibn-ül Mustansir'in y...

Dînen ve kânûnen cezâyı gerektiren, meşrû olmayan cinsî münâsebet. Aralarında bir nikâh bağı bulunmayan mükellef yâni cezâî ehliyete sâhip bir erkekle bir kadın arasındaki gayri meşrû ilişki. Bugü...

Bir tür mermi. Ucu haç biçiminde çentilmiştir. Vücuda girdikten sonra parçalanır, bu nedenle normal merminin açtığından çok daha geniş, öldürücü yaralar açar. Adını, ilk kez yapıldığı Hindistan'daki D...

Renksiz, kristal yapılı, suda az çözünen organik asit (2, 6, 8 trihidroksi pürin, C5H4O3N4). Kuşlarda, omurgasızlarda ve yılanlarda ve protein metabolizmasının ve birçok böcek, sürüngen, kuş ve primat...

Beş mesneviden oluşan takıma verilen ad. Sözcük Arapçada "beş" anlamındadır. Hamse terimi, 12. yüzyılda Genceli Nizamî'nin beş mesnevi yazıp kitabına "Penc Genç" (Beş Hazine) adını vermesinden sonra k...

Çok kubbeli camilere verilen genel ad. Ulucamilerin kökeni, ilk dönem İslâm mimarîsinin payeler ve sütunlar üzerine oturan düz damla örtülü avlulu camilerine dayanır. Bu camilerin sıcak ülkelerde açık...

Kemiklibalıklar altsınıfından, tatlı sularda bulunan balıklar takımı (Dipnoi). Hem solungaç hem de akciğerle solunabilirler. Çoğunun soyu tükenmiştir. Bugün varolan türlerinin hepsi tatlı sularda yaşa...

Taşemengiller familyasından, ilkel omurgalı (Petromyzon). Taşemenleri içine alan yuvarlakağızlılar, kimi sınıflandırmacılara göre balıkların bir altsınıfı, kimilerine göreyse omurgalıların en ilkeller...

Havanın nemini ölçmeye yarayan araç. Nemölçer de denir. Higrometrelerle genellikle bağıl nem ölçülür. Duyarlığı az olmakla beraber içinde bir insan saçı bulunan saçlı higrometre yaygın olarak kullanıl...

Toplumsal yaşamın sürekliliğini ve kontrolünü sağlamak amacıyla düzenlenen ve belirli yaptırımları olan kurallara verilen ad. ...