ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Sürüyü koruyan, iri cins köpeklere verilen ad. Çoban köpeklerinin birçok türü bulunur. Bunlardan bazıları şunlardır; Türk çoban köpeği olarak bilinen Sivas Kangal, Alman kurt köpeği, Belçika çoban köp...

Siluriformes grubunun Siluridae ailesini oluşturan 70 balık türünün ortak adı. Gövdesi uzun ve kuyruğa doğru yanlardan basıklaşan, başı geniş ve güçlü, ağzı büyük olan yayın balığı genellikle Avrasya'...

Suda yüzme kâbiliyeti olan içi boş cisimler. Kullanılma maksatlarına göre ağaçtan, plastikten, mantardan, demir ve saç levhalardan yapılırlar. Şamandıraların en çok kullanıldığı saha denizciliktir...

Özellikle erkeklerde belirgin olan gırtlak çıkıntısı. Adını, Âdem'in yasaklanmış elmayı yerken boğazına takılması sonucunda oluştuğu inancından almıştır. ...

Orta Çağ'da Karadeniz'in kuzeyindeki geniş ovalarda ve Balkanlar'da yaşamış olan göçebe bir Türk boyu. Merkezî bir devlet kuramadıkları, yerleşik hayata geçemedikleri için tarihteki rolleri önemli olm...

Doğumun doğal olmadığı durumlarda, karın ve döl yatağının kesilerek bebeğin alınması. Sezaryen, yüzyıllarca, ölen annenin karnındaki çocuğu kurtarmak için uygulanan bir yöntem olarak kullanılmıştır. 1...

Osmanlı İmparatorluğu döneminde bir zanaatın, bir mesleğin kurucusu, söz konusu işi ilk yapan kişi için kullanılmıştır. Bir işin ustasına, o işi en iyi yapana ya da bir zanaatla uğraşanların reisine d...

Genellikle Türklerin yaşadığı İslâm ülkelerinde ve daha çok Anadolu'da 13.-14. yüzyıllarda gelişen esnaf dayanışma örgütlerine verilen ad. Asıl adı, babayiğitlik, cömertlik anlamına gelen Fütüvvet'tir...

Hatay iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kent. Amanos Dağları eteğinde, Toprakkale-İskenderun şosesi üstündedir. Meyve ve özellikle de turunçgillerin yetiştirildiği en önemli merkezdir. İsken...

Kaşalotun safra salgısının, bağırsaklarda katılaşmasıyla oluşan ve balığın dışkısıyla denize dökülen madde. Külrengi, yapışkan ve bükülgendir. Çokluk Çin, Japon ve Hint denizleri kıyılarında toplanır....

Çember ya da daire çizmek için kullanılan bir araç. Tepe noktasında birleşen açılır kapanır iki koldan oluşur. Kollardan birinin ucu sivri, öbürünün ucu ise kullanıma bağlı olacak biçimde boş bırakılı...

Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasından sonra kurulan düzenli orduya verilen ad (1826). Önce bir serasker komutasında "tertip" adı verilen sekiz alay kuruldu. Her tertibe kumandan olarak bir binbaşı atand...

Yahudi topluluğunun din adamı. Bu unvan, önceleri Yahudi uleması ve Yahudi okulları başkanları için kullanıldı. Unvan, başlangıçta kutsama töreniyle verilirdi. Bugün haham, dinî törenlere başkanlık ed...

Gülgillerden bir çalı ya da ağaç türü (Sterculia). Afrika, Amerika ve Asya'nın tropikal bölgelerinde yetişir. Yüz kadar türü vardır. Parlak yeşil renkli olan yaprakları dökülmeden önce aleve benzeyen ...

Bir ya da birkaç kasın istenç dışı kasılmasıyla oluşan hareket. Günlük yaşamda görülen bu olay, uykudayken kaybolur. En çok rastlanan tikler yüz tikleridir. Gözlerdeki tik genellikle sıkıntılı dönemle...

Müslümanlık'ta din uğrunda yapılan savaş. İslâm geleneğinde cihadın üç önemli evresi vardır. Hz. Muhammet'in peygamberliğinin Mekke döneminde cihat, haram kılınmıştı. Çünkü bu dönemde Müslümanlar hem ...

Doğu ve Orta Sibirya'da ırmak. Uzunluğu 4.270 km.dir. Baykal Dağları'nın batı yamacında doğar, İrkutsk Bölgesi'nden ve Yakutistan'dan geçer, Verkoyan Dağları'nın güney ve batı etekleri boyunca yol alı...

Yirminci yüzyıl şâir ve yazarlarından. 1890 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, albaylıktan emekli Mehmed Emin Beydir. İlköğretimine, Çengelköy Mekteb-i İbtidâîsinde başladı, Havuzbaşı Mektebini bitird...

Bir olayı ya da olguyu gerçek nedeni dışında güzel bir nedene bağlama sanatı. Nedim'in "Olmadı tenhaca bir işret çemende yâr ile / Üstüme göz dikti nergisler nigehbân oldu hep" beytinde sevgilisiyle y...

Akdeniz'e dökülen bir akarsu. Teke yöresinin batısında Yeşilgöl Dağı'ndan çıkarak Gölhisar Ovası'na girer. Daha sonra Acıpayam Ovası'nın güney ucuna gelir ve dağlar arasına girer. Yer yer küçük ovalar...

Osmanlı İmparatorluğu'nda kapıkulu askerlerine her üç ayda bir verilen maaş. Sözcük, süvarilerin atları için verilen yulaf parası anlamına gelen Arapça "alef"ten gelir. Ancak zamanla, doğrudan, askere...

Periyodik cetvelin lantanitler serisinde yer alan, parlak, renksiz ya da sarı renkte metal element. İlk kez itriyumlu topraklarda bulunmuştur. Nadir toprak metalidir. Kuvvetli manyetik özellikler göst...

Savaşlarda yararlık, çalışma hayatında üstün hizmet gösterenlere, yarışmalar ve sergilerde derece alanlara, bir kuruluş ya da kişi adına bastırılıp ödül olarak verilen madeni nişan. Eski çağlardan ber...

Yaşlılıkta ortaya çıkan ve göz merceğinin sertleşip yakınsama yeteneğini yitirmesinden ileri gelen görme kusuru. Presbit göz, yakındaki ve çoğu kez uzaktaki cisimleri de seçemez. Bu durum biri yakın, ...

İngiliz Kolombiyası kıyıları önünde, Kanada'nın Pasifik'teki en büyük adası. Yüzölçümü 32.137 km2. Kıtadan, kuzeyde Reine-Charlotte, güneyde Juan de Fuca ve doğuda da Georgia boğazlarıyla ayrılır. Dağ...