ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Osmanlı İmparatorluğu'nda savaşlarda ya da akınlarda elde edilen esirlerden alınan devlet payını gösteren ve düzenleyen kanun. Sözcük Farsça penç (beş) sözcüğünden gelir. Osmanlılarda bu kanun I. Mura...

Kozalaklıların çamgiller familyasından önemli bir orman ağacı (Picea). 40-50 m.ye kadar boylanan, iğneyapraklı, kışın yaprağını dökmeyen ağaçlardır. Çiçekleri kozalak biçiminde, tohumları kanatlıdır. ...

Salmonelloz, insanda besin zehirlenmesinin, evcil hayvanlardaysa çeşitli hastalıkların etkeni olan bazı Salmonella türlerinin neden olduğu enfeksiyonların ortak adı. İnsanlarda başlıca bulaşma kaynakl...

Bizans İmparatoru Justinanos'a karşı İstanbul'da patlak veren isyan (532). İsyanın nedeni Justinianos'un malî ve dinî politikasına karşı halkın duyduğu hoşnutsuzluktur. Nitekim isyan başlangıçta yoksu...

Hasta dokuları kazıyarak alma işlemi. İsteyerek yapılan ve dölütü dölyatağının içinden kazıyarak almaya da kürtaj denir. Daha çok kadın hastalıklarının tedavisinde yapılan bir işlemdir. Dölyatağının i...

Kristal suyu adı verilen belli bir miktar su içeren, genellikle iyonik bileşik. Kristal suyu katyona, anyona ya da ikisine birden bağlanmış olabilir. Hidratlar kendiliklerinden ya da ısıtıldıklarında ...

Tek toynaklılar (Perissodactyla) takımının Tapiridae familyasından varlığını sürdüren tek cinse (Tapirus) ait dört memeli türünün ortak adı. Tapirlerin ön ayağında 4, arka ayağında 3 parmak vardır. Ta...

Bir aldatmaca oyunu. Tavukların göğsünden çıkan çatal köprücük kemiğinin, iki ucundan iki kişi tarafından kırılmasıyla oynanır. Oyunda, aldanmamak için lades tutuşulan kimsenin elinden hiçbir şey alma...

Etkeni verem basili ya da Koch basili olarak adlandırılan Mycobacterium cinsi bakteriler olan bulaşıcı hastalık. Tüberküloz olarak da bilinir. Verem, başta sığır olmak üzere öteki evcil hayvanlarda da...

Bir organizma tarafından üretilen zehirli madde. Toksin, mikrop, bitki ya da hayvan kaynaklı olabilir. Bunların arasında potansiyel olarak en güçlü zehirler yer alabilir. Canlı bünyesinin bu toksinler...

Çiçek rengi erguvan olan peygamber çiçeği, odun tabanlı çok yıllık otsu bir bitki. Çiçeklenme dönemi haziran ve temmuz ayları arasındadır. Türkiye'de Uşak, Konya ve Isparta'da yaygın olarak görülen bi...

1982'de İzmir'de kurulan yükseköğretim kurumu. Dokuz fakülte (Buca Eğitim Fakültesi ve Fen Edebiyat Fakültesi, Hukuk Fakültesi, İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, Tıp Fakülte...

Eğitim ve öğretim işlerini yönetmek ve düzenlemek amacıyla Osmanlı Devleti'nde kurulmuş olan devlet örgütü. Bugünkü bakanlık düzeyinde bir örgüttü. Eğitim ve öğretimin belli bir yerden ve devlet hizme...

Tezeneyle ya da yayla çalınan, metal telli, yuvarlak gövdeli, perdeli, uzun saplı halk sazlarının genel adı. Cura, bağlama, meydan sazı, çöğür, bozuk, bulgari, birer tambura çeşididir. ...

Osmanlı Devleti'nde padişah, vezir gibi devlet büyüklerinin silâhlarının bakımıyla görevli kimse. Bu makam, ilk olarak Yıldırım Bayezit (I. Bayezit) zamanında oluşturuldu. Silâhtarlar, Enderun'a alına...

Kemiklibalıklar takımının dişlisazangiller familyasından balık (Anableps tetrophtalmus). Boyu yaklaşık 30 cm.dir. Orta ve Güney Amerika denizlerinde yaşar. En belirgin özelliği dışarı fırlak olan gözl...

Antikor niteliğinde bir madde. Bir hastalığa karşı aşılanmış olan ya da hastalık geçirmiş bir canlının kanında bulunur ve o hastalığın mikroplarını küme durumuna sokarak zararsız kılar. Aglütininler, ...

Akdeniz'de kıyısı olan ülkeler arasında yapılan spor şenliği. Olimpiyat kurallarına uygun olarak her dört yılda bir düzenlenen oyunlar, tüm spor dallarını kapsar. Akdeniz Oyunları'nın düzenlenmesi, il...

Galliformes takımının, hindiler (Meleagrididae) familyasındaki türlere verilen genel ad. Baş ve boyun kısımları çıplaktır. Boyunları uzundur. Baş ve boyun üzerinde deri uzantıları vardır. Boyu ortalam...

Parmaklara takılarak çalınan, maşa da denilen köçek ve çengi çalgısı. Ağaçtan yapılan çalpara iki ya da dört parçadan oluşur. ...

Yeryüzünün doğuda Amerika, batıda Asya ve Avustralya arasında kalan en geniş su kitlesi. Büyük Okyanus da denir. Kabaca daire şeklindedir. Güneyde, geniş bir yüzüyle Antarktika'yı çeviren kutup suları...

yaşlılık devresi ve bu devrede meydana gelen değişiklikler, yaşlılığa bağlı problem ve hastalıkların tedâvisi ile ilgili tıp dalı. Yaşlanmanın gecikmesini sağlamak amacıyla başvurulan çârelerin bütünü...

Elips ve hiperbolde, 2a ile gösterilen büyük (asal) eksen uzunluğunu çap kabul eden çember. Elips, asal çemberinin içinde kalırken hiperbol dışında kalır. İki konik de asal çemberlerine ikişer noktada...

Ağustosböceğigiller familyasından birçok böceğin ortak adı; özel olarak bu familyanın Güney Avrupa'da yaşayan ve yazın ortalığı çınlatarak öten, orakböceği de denen türü (Cicada plebeja). Ağustosböcek...

Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya İmparatorluğu arasında imzalanan barış antlaşması (10 Ağustos 1664). Kimi tarihçiler, Vasvar Antlaşması'nı, gelecekte Habsburglara karşı Macaristan'da ortaya çıkaca...