ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

on sekizinci yüzyıl Osmanlı tıb âlimlerinden. 1724 (H.1137) senesinde İstanbul'da doğdu, 1801 (H.1216) senesinde vefât etti. Zamânın usûllerine göre tahsîlini tamamlayan Gevrekzâde Hâfız Hasan Efe...

Eski Yunan ve Roma'da tüm tanrılara adanan büyük tapınak. Sözcük, Yunanca "pan" (tüm) ve "theos" (tanrı) sözcüklerinden oluşturulmuştur. Günümüzde bazı uluslarda ulusal kahramanların gömüldüğü anıt me...

Tavuğun erkeği olan kümes hayvanı. Dişisinden daha iri, uzun kuyruklu, kırmızı ibiklidir. Kalın sesli ve uzun ötüşlüdür. Genellikle dövüş ve süs hayvanı olarak yetiştirilir. Horoz dövüşü dünya çapında...

İğdegiller familyasından Avrasya kökenli, kışın yapraklarını döken küçük ağaç.Yüksekliği 4,5-6 m arasında değişen bu dikenli ağacın, alt yüzü gümüşsü minik pullarla kaplıdır. Parlak yeşil yaprakları, ...

Yeraltındaki suyun, doğal olarak toprak tabakası üstüne çıktığı su ağzı. Menbalar genellikle engebeli sâhalarda, yamaçlarda çıkar. Yağışlarla toprağa sızan su, killi tabakalara rastlayınca toprak altı...

Dimitriy Mendeleyev tarafından keşfedilen ve daha sonra Henry G. J. Moseley tarafından gözden geçirilerek yenilenen düzenlemeye göre elementlerin sıralandığı tablo. Periyodik cetvel gruplara ve periyo...

Tapılan varlık, tanrı. İlâh kelimesi, kökü esas alındığında, tapmak, şaşırmak, bocalamak, himâye ve huzur ihtiyâcı ile birisine teveccüh etmek, gizli olmak ve yüksek olmak mânâlarına gelmektedir. Keli...

Sıvı evredeki bir maddenin katı evreye geçmesi. Katılaşma da denir. Her sıvı, belli basınçta, belli bir sıcaklık derecesinde donar. Belirli koşullar sağlandığında sıvılar bazen bu sıcaklığın altında b...

Demir ve çelik yüzeylerde oksitlenme sonucu oluşan kırmızımsı kahverengi madde. Paslanma, korozyonun en yaygın çeşididir. Pas, kimyasal olarak demir oksittir (Fe2O3). Paslanma hızı koşullara bağlıdır ...

Seyâhatnâme'siyle meşhur bir Türk yazarı ve seyyahı. 1611'de İstanbul'un Unkapanı semtinde doğdu. Aslen Kütahyalı olan âilesi, fetihten sonra İstanbul'a yerleşmiştir. Babası Saray-ı Hümâyûn kuyumcubaş...

Penguengillerden, Güney Kutbu'nda yaşayan, sırtı kara, göğsü ak, iyi yüzen, deniz hayvanlarıyla beslenen, kısa kanatlı deniz kuşu. Penguenler uçamazlar ve karada güçlükle hareket ederler; ancak yüzme ...

Periyodik cetvelin 5B grubunda yer alan uranyum ötesi element. Kimin tarafından bulunduğu, ABD ve Rus bilim adamları arasında tartışma konusudur. Bu nedenle, nilsbohryum adıyla da anılmaktadır. ABD'li...

Türkiye'de din işlerini yürüten, 3 Mart 1924 tarihinde kurulmuş, Başbakanlığa bağlı devlet kuruluşu. Görevleri İslâm dininin ibadet, ahlâk ve toplulukla ilgili işlerini düzenlemek, bu konuda toplumu a...

Üzeri kubbeli ya da açık su haznesi. Genellikle cami avlularında bulunur. Çevresindeki musluklardan ya da ortasındaki fıskiyeden bol su akar. Abdest alınması amacıyla yapılan şadırvanlar kare, daire y...

Köpekgillerden, Kuzey Afrika'da yaşayan bir memeli (Fennecus zerda). Gözleri ve kulakları büyük, tüyleri açık kahverengi, karnı beyazdır. Kuş, salyangoz, böcek gibi hayvanlarla beslenir. Toprakta in a...

Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasından sonra kurulan düzenli orduya verilen ad (1826). Önce bir serasker komutasında "tertip" adı verilen sekiz alay kuruldu. Her tertibe kumandan olarak bir binbaşı atand...

Oksijen ve diğer bir elementten meydana gelmiş herhangi bir bileşik. Ekseriya bir önek oksijen atomlarının sayısını belirtmede kullanılır. Titandioksit (TiO2), fosfor pentoksit (P2O5) ve karbonmonoksi...

Kalıtımda rol oynayan organik bir molekül. Bir nükleik asit çeşidi. "Deoksiribo nükleik asit" adını alır. Kısaca "DNA" olarak gösterilir. Canlılarda yönetici bir moleküldür. Hücrenin protein ve enzim...

"Bir akışkan içinde yüzen ya da bir akışkana kısmen veya tamamen daldırılmış bir cisim, yer değiştirttiği akışkanın ağırlığına eş bir kuvvetle yukarı itilir" biçiminde ifade edilen, Arkhimedes'in orta...

Sarı renkte, yumuşak ya da esmer, sert bir demir minerali. % 60 dolayında demir içerir. Başlıca Fransa, Küba ve Kanada'da bulunur. Demir cevheri olması dışında pigment olarak da kullanılır....

Sabit bir noktadan asılı bir kütleden oluşan ve belli bir periyotla salınan aygıt. Birçok çeşidi vardır. "Basit sarkaç", ince bir tel ya da iple asılmış küçük bir kütleden oluşur. Telin uzunluğu l, ye...

Hayvancılıkla geçinen göçebe Türkmen boyu. Yürük de denir. On birinci yüzyılın sonlarından başlayarak, özellikle Malazgirt Savaşı'ndan sonra doğudan Anadolu'ya birçok göçebe topluluk geldi. On üçüncü ...

Kayseri'de Selçuklu döneminden kalma kümbet. 1276 yılında yapılmıştır. Yapıtın mermer kitabesinde Şah Cihan Hatun adına yapıldığı yazılıdır. Kümbet, kare bir kaide üstünde yükselir. Kaidenin üstünde d...

Kabartay-Balkarya diye de anılır. Rusya Federasyonu'nda Kafkaslar'ın kuzeyinde özerk cumhuriyet. Yüzölçümü 12.500 km2; nüfusu 760.000, başkent Nalçik (nüfusu 235.000). Nüfusun çoğunluğunu, bir Çerkez ...

Telefon ya da telgraf hatları üzerinden çalışan, bir metnin uzaktaki bir alıcıya yazılı olarak iletilmesini sağlayan haberleşme aracı. Teleksin alıcı ve verici sistemleri elektrikli daktilo makineleri...