ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Osmanlılarda Bursa, Edirne ve İstanbul kadılarına verilen ad. İmparatorluğa başkentlik yapmış kentlere atanan taht kadıları, Fatih Medresesi'ndeki müderrislerin arasından seçilirdi. İstanbul kadısı, t...

Makedonya'nın Osmanlı denetimine girmesiyle sonuçlanan Osmanlı-Sırp savaşı (26 Eylül 1371). I. Murad'ın Edirne'yi alarak (1361) Balkanlar'a yönelmesi Hristiyan devletleri harekete geçirdi. Ancak Osman...

Eklembacaklılarda, başın ön tarafında uzanan duyu organı, anten. Kabuklularda iki çift olmasına karşın diğerlerinde bir çift bulunur. Yalnızca örümceklerde duyarga yoktur. Duyargalar birçok duyu organ...

Osmanlı İmparatorluğu'nda kapıkulu askerlerine her üç ayda bir verilen maaş. Sözcük, süvarilerin atları için verilen yulaf parası anlamına gelen Arapça "alef"ten gelir. Ancak zamanla, doğrudan, askere...

Güney Fransa'nın Dordogne sırtlarında, tarihöncesi dönemlerden kalma mağara. 1940 yılında kaybolan bir köpeği arayan dört çocuk tarafından bulundu. Paleolitik devrin ilk dönemine ait çok sayıda duvar ...

Ayıgiller (Ursidae) familyasını oluşturan, genellikle iri yapılı ve etçil 7 memeli türünün ortak adı. Boyları 3 m, ağırlıkları 780 kg kadar olabilmektedir. Renkleri kahverengiden siyaha kadar deği...

İki ya da daha çok sözcükten oluşan söz öbeği. Bir tamlamada anlamı belirlenen ögeye tamlanan, belirleyici ögeye ise tamlayan denir. Tamlama iki ya da daha çok addan oluşuyorsa ad tamlaması, tamlayan ...

Evreni, diyalektik süreçler boyunca gelişmekte olan devingen maddenin oluşturduğu bir bütün olarak gören ve bu bütünün sürekli yükselen bir evrim içinde niceliksel süreçler sonunda niteliksel süreçler...

Elektrik akımını engelleyen devre elemanı ve bu elemanın uçlarındaki potansiyel farkının, içinden geçen akım şiddetine oranı. Direnç, bir eleman olarak devre şemasında testere dişleri biçiminde, özell...

Güneş Sistemi'nin en küçük ve Güneş'e en yakın gezegeni. Güneş'ten ortalama uzaklığı 57.850.000, çapı 4.870 km'dir. Kütlesi Dünya'nın kütlesinin 0,054'ü kadardır. Ortalama yoğunluğunun 5,2 gr/cm3. olu...

At üstünde değnekle ve topla oynanan, bir çeşit cirite benzer oyun. Dörder kişilik takımlarla oynanan oyunda, akçaağaçtan ya da söğüt ağacından yapılan ve üzeri deriyle kaplı top kullanılır. Bu oyuna ...

Özel ritmli, ağır bir dans. 19. yüzyılın ikinci yarısında Arjantin'de, Buenos Aires'in yoksul kesimlerin arasında İspanyol tangosunun hızlı ve tempolu bir Arjantin dansı olan milonga ile kaynaşması so...

Arapça, İbranice, Süryanice, Habeşçe ve Fenike dillerini konuşan uluslar topluluğuna verilen ad. Efsanelere göre Nuh'un oğullarından biri olan Sam'dan türemişlerdir. Bu uluslar topluluğunun en önemli ...

Renksiz, yanıcı bir aldehit (CH3 CHO). Etanol da denir. Etil alkolün katalitik yükseltgenmesiyle elde edilir. Keskin kokulu, 21°C'ta kaynayan bir sıvıdır. Su, alkol ve eterde çözünür. Boya, plastik sa...

III. Selim zamanında kurulan talimli asker ocağına verilen ad. 18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yapılmak istenen tüm yeniliklere de bu ad verilir. Osmanlı İmparatorluğu'nu, içinde bulunduğu kötü...

Devlet ve toplum yapısını değiştiren köklü, hızlı ve kapsamlı dönüşüm. Genel olarak siyasal iktidarın devrilmesini anlatan bir terim olsa da toplumsal yaşamdaki büyük değişimler için de kullanılır (ör...

Çiçek rengi erguvan olan peygamber çiçeği, odun tabanlı çok yıllık otsu bir bitki. Çiçeklenme dönemi haziran ve temmuz ayları arasındadır. Türkiye'de Uşak, Konya ve Isparta'da yaygın olarak görülen bi...

Doğu Anadolu bölgesinde bulunan dağ. Erzurum'un güneyini bir yay gibi kuşatan Karasu-Aras dağları içinde yer alan Palandöken Dağı'nın en yüksek noktası, 3176 m yüksekliğe sahip olan Büyükejder tepesid...

ABD'de Nevada eyaletinin güneyinde kent. 1905'te kuruldu. Eyalette kumarın serbest bırakılmasıyla (1931) turistik nitelik kazandı. Yakınındaki Hoover Barajı'nın açılmasıyla ve altın, gümüş, boraks, ma...

Hecelerin sayılarına göre değil de ses değerlerine göre düzenlenen ve genellikle İslâm uygarlığına bağlı uluslarca nazımda kullanılan ahenk ölçüsü. Arapçada "yan, yön, yanak, yol, yöntem, büyük çadırl...

Kuran surelerini meydana getiren cümlelerin her biri. Mekke'de inen ayetlere Mekki (Mekkeli), Medine'de inenlere Medeni (Medineli) denir. Mekki ayetlerin çoğunluğu Hicret'ten önce inmiştir. Ayetler, i...

Sıçangillerden, Avrupa'da yaşayan bir memeli; dağ faresi, cırlak sıçan (Cricetus cricetus). Uzunluğu yaklaşık 25 cm., kuyruğu 5 cm.dir. Yanaklarında keseler vardır. Sırtı kırmızı, karnı kara renklidir...

Tutuşabilen bir maddenin yanmasıyla ısı ve ışığın birlikte belirmesi. Ateş, genellikle kor hâlindeki katı cisimleri ve parlayan gazları kapsar. Ateşin insanlık kadar eski olduğu bilinmektedir. İlkçağl...

Üstü deri kaplı, bakırdan, vurgulu bir çalgı. Küre biçimindedir ve davulu andırır. Batı orkestralarında önemli bir yeri olan timbal iki tokmakla çalınır....

Gizli haberleşmede kullanılan, ilgililerden başkasının anlamaması için yazılı bir metnin, aslıyla ilgisi olmayan başka bir metin ya da işaretler topluluğu biçiminde yazılması. Çeşitli sistemlere göre ...