ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Hristiyanlardan alınan cizyenin toplanmasıyla görevli memur. İlk kez Köprülü Fazıl Mustafa Paşa'nın sadrazamlığında bu yola başvuruldu. O zamana dek yerel memurlar tarafından toplanıp hazineye gönderi...

Bizans İmparatoru Justinanos'a karşı İstanbul'da patlak veren isyan (532). İsyanın nedeni Justinianos'un malî ve dinî politikasına karşı halkın duyduğu hoşnutsuzluktur. Nitekim isyan başlangıçta yoksu...

Doğu Afrika'da göl. Batıda Tanzanya ile doğuda Zaire arasında kalır. Uzunluğu 680, genişliği 50-75 km., yüzölçümü 32.500 km2, en derin yeriyse 1.440 metredir. ...

Dinyester, Ukrayna'nın Polonya sınırında bulunan Drohobych şehrinden doğar ve Karadenize akar. Kısa bir mesafe Ukrayna-Moldova sınırında ilerler sonra Moldova'dan ayrılır ve Transdinyester'de 398 km d...

Ege Denizi'ndeki adalardan biri. Türkçede adı Sisam'dır. Türkiye kıyıları yakınındaki adanın yüzölçümü 492 km2, nüfusu 40.500'dür. Batısı dağlıktır, yüksekliği Kerki Dağı'nda 1.836 m.yi bulur. Güney v...

Arapça "vehm"den türetilen bu sözcük, kuşkuya düşürme anlamındadır. Edebiyat terimi olarak, iki ya da daha çok anlamlı bir sözcüğü, en yaygın anlamını kullanır görünerek en uzak anlamıyla kullanmaya d...

Yeryüzünü dıştan sararak yerin ekvator düzlemi içinde dolanan ve konumlarını, manyetik alanlarına bağlı olarak koruyan, esas olarak elektronlar ve protonlardan oluşan yüksek enerjili parçacık kuşaklar...

Üç dizelik bentlerle kurulan İtalyan nazım biçiminin adı. Dante'nin "İlâhi Komedi"si bu biçimle yazılmıştır. Türk edebiyatında ilkin Edebiyatı Cedide döneminde denenmiştir....

Dramaturgiyle uğraşan tiyatro uzmanı. Dramaturg, genellikle repertuarın hazırlanması, oyun seçimi ve oyun metninin edebî denetlenmesinde çalışır; yönetmene ve tiyatro yönetimine danışmanlık eder. Düny...

En küçük dereden ana ırmağa kadar, belirli bir yatak içinde ve eğim boyunca sürekli ya da dönemli olarak akan sular için kullanılan genel terim. ...

Madenî para, altın ve madalya basımıyla görevli kuruluş. Osmanlı Devleti'nde ilk darphane I. Mehmet tarafından yaptırıldı. Darphanede basım işleri 1841 yılına kadar çekiçle dövülerek yapılırken daha s...

Lagomorpha takımındaki Laporidae familyasındaki türlere verilen genel ad. Boyları 40-45 cm kadardır. Gözleri büyüktür. Kulakları da genellikle çok büyüktür. Postu sık ve ince tüylüdür. Çoğunlukla saba...

Yunan mitolojisinde hekimlik tanrısı. Romalıların Aesculapius adıyla benimseyip taptıkları Asklepios, Apollon'un oğludur. Efsaneye göre Apollon onu büyütmesi için yarı at, yarı insan Hiron'a teslim ed...

Değişik renkte çiçek veren bir bitki (Paeonia). İlkbahar başlangıcında, koruluk kıyılarda biter. Ağaçşakayığı beyaz, pembe, kırmızı ya da mora çalan kâse biçiminde çiçekler açar. ...

Klasik Türk müziğinde, faslın giriş taksiminden sonra ilk çalınan dört haneli ve dört teslimli parça. Yalnız sazlarla çalınır, güftesi yoktur. Uzunluğu birbirine eşit 4 bölümden oluşur. Dini peşrevler...

Baklagillerden bir ağaççık (Cassia acutifolia), bu bitkinin meyvesi ve yine bu bitkiden elde edilip müshil olarak kullanılan madde. Sıcak yerlerde yetişir. Sarı renkli çiçekleri salkımlar hâlinde, leg...

Uzun lifli bir pamuk türü (Gossypium hirsutum). Amerika'da yetişen bir pamuk tohumundan üretilmiştir. Gövdesi dik ve güçlü, alt meyve dalları üsttekilerden daha uzundur. Kozaları sarkık ve rüzgâra day...

Osmanlı İmparatorluğu'nun borçlarını tasfiye için kurulan uluslararası kuruluş. 1854 yılında başlayan borçlanma süreci içinde Osmanlı Devleti 1874 yılına kadar 5.297.676.500 frank itibari borç altına ...

Kodlanmış mesajları göndermeye yarayan elektrikli aygıt. Telgraf konusundaki deneyler, üzerinden elektrik akımı geçmekte olan bir telin yakınındaki manyetik ibrenin saptığının gözlenmesiyle başladı (1...

Türk İstiklâl Savaşı'nda kurulan millî cephelerin en önemlilerinden biri. Antep, 1919 yılı ocak ayında İngilizler tarafından işgal edildi; Ekim 1919'da da Fransızlar'a devredildi.Türk polisi ve jandar...

1877-1878 Osmanlı-Rus savaşları sırasında (Doksanüç Harbi) Plevne kenti merkez olmak üzere Osmanlı kuvvetleriyle Çarlık Rusyası kuvvetleri arasında meydana gelen savaşlar (8 Temmuz 1877-10 Aralık 1877...

Türkiye'de yetiştiği yerler: Tabiî olarak yetişmez. Vatanı Çin olan, fakat bütün tropikal bölgelerde kültürü yapılan, 2-4 m yüksekliğinde, çok yıllık otsu bir bitki. Gövdelerinin kabuk kısmından çı...

Yirminci yüzyılın ilk yarısının sonlarına doğru Fransa'da ortaya çıkan felsefî akım. En önemli temsilcileri Martin Heidegger, Karl Jaspers, Jean-Paul Sartre, Gabriel Marcel ve Maurice Merleau-Ponty ol...

Çakmaktaşı, kaolin ve feldispattan yapılan, 1.350°C dolayında fırınlanan, sert, gözenekli olmayan, beyaz, yarı saydam, camsı eşya. Yapım tekniği çömleğinki gibidir. Hammaddesinin suyla uygun oranda ka...

Bir devrede, kutupları değişmeyen bir akım kaynağının sağladığı tek yönlü akım. Pillerde, akümülatörlerde, dinamolarda ve fotosellerde üretilen doğru akım, en çok elektrikli kaplamada, kaynak işlerind...