ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

(1915 Erbil/Irak), hekim, yönetici. 1938'de İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni bitirdi. ABD'de Boston Çocuk Hastanesi'nde ve Washington Üniversitesi'nde çocuk hastalıkları üzerine ihtisas yaptı. 1...

(1899 Kopenhag-1968 Kopenhag), Danimarkalı film yönetmeni. "Praesidenten" (Başkan, 1920) adlı filmiyle yönetmenliğe başladı. "Ordet" (Söz, 1955) adlı yapıtıyla da Venedik Film Festivali'nde büyük ödül...

Bir kimseyi, nesneyi, yeri, bir inancı ya da düşünüş biçimini yermek, toplumun ya da düzenin aksayan, kusurlu yanlarını iğneleyici, alaycı bir dille eleştirmek amacı taşıyan manzum ürünlerin adı; yerg...

Eskiden kitap satanlara verilen ad. Matbaanın keşfedilip, basın işinde kullanılmasından önce kitaplar, elle yazılırdı. Bu işi, meslek edinen pek çok kişi bulunurdu. Bunların yazdıkları kitapları, dükk...

Osmanlılarda ilköğretim kurumlarına verilen ad. Genellikle mahalle camilerinin ve mescitlerinin yanında ve bazı yerlerde özel olarak hayırsever kimseler tarafından yaptırılır ve yönetimleri de yaptıra...

Tüyü alınmamış hayvan derisi. Tarikat terimi olarak, bir tarikat şeyhinin ya da pirinin taht ve tören kürsüsü gibi kullandığı tabaklanmış tüylü deriye de mecazi anlamda post denilmiştir. Post sözcüğü,...

Roma'da belediye hizmetlerini yürütmek ve yurttaşlara açık oyunlar düzenlemekle görevli memur. Başlangıçta pleb tribünlerinin yardımcıları durumundaydılar (Aedilis Plebis). Görevleri de Aventin Tepesi...

Amonyağın formaldehit ile kondensasyonu sonucu elde edilen beyaz, kristal yapılı madde [(CH2)6N4]. Heksamin ve ürotropin adıyla da bilinir. Tıpta safra kesesi ve idrar yolları antiseptiği olarak kulla...

Güneş Sistemi gezegenlerinden biri. Güneş'ten uzaklık sıralamasında altıncı, büyüklük bakımından Jüpiter'den sonra ikincidir. Diğer adı Zühal olan Satürn'ün çapı 119.300 km.dir. Güneş'in çevresindeki ...

Sırtı kırmızı ve kurşunî renkte, kemirici ve zararlıları yok eden iri bir gece kuşu (Strix aluco). Afrika, Avrupa ve Asya'da kıyı ormanlarında yaşar. Yuvasını oyuk ağaçlara yapar. ...

Eni ve boyu kırkar arşın olan ve yaklaşık 1.000 m2lik bir yüzey ölçüsü. Daha önceleri genellikle, yürüyen bir dönümcünün adımlarıyla ölçülen 1.600 adımlık alana denirdi. Bunun kesin ölçü olmayışı nede...

4 Aralık 1945'te meydana gelen olay. Bu olay, II. Dünya Savaşı ve çok partili sisteme geçiş döneminde, çeşitli düşünce akımlarını benimseyen yayın organları arasındaki tartışmaya son vermiştir. Bu dön...

Kimi yazarların gerçek adları dışında imza olarak kullandıkları ad. Divan edebiyatındaki mahlasla karıştırılmamalıdır. Takma ad belirli bir amaçla, özellikle gerçek adı gizlemek için kullanılır. Peyam...

(1939 İzmir), sinema eleştirmeni. Ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi'nde (1956-1957), yükseköğrenimini Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü'nde tamamladı (1963). Askerlik görevinden sonra İs...

Davranışlarımızın "iyi"ye uygun ve "kötü"den uzak olması için kurallar koyan bilgi alanı. Ahlâk, insanın uyması gereken başlıca davranış kurallarını araştırır ve önerir. Ahlâk dediğimiz bilgi alanı, b...

İ.Ö. 264-146 yılları arasında Roma ile Kartaca arasında yapılan ve Kartaca'nın ortadan kalkması, Batı Akdeniz'in Roma egemenliği altına girmesiyle sonuçlanan savaşlar. İ.Ö. 3. yüzyıl ortalarında Roma,...

Divan şiirinde beş mısralık bentlerle kurulan muhammesin özel bir biçimi. Her bendin ilk dört dizesi kendi arasında uyaklıdır. Bentlerin son dizeleri de birbirleriyle uyaklanır. Buna göre uyak düzeni ...

Rüzgâr gücünden yararlanarak geniş bir düzey oluşturacak biçimde yan yana dikilen ve teknenin direğine uygun bir biçimde takılarak onu hareket ettiren kumaş ya da şeritlerin tümüne verilen ad. Gerilmi...

(1917 Zile-1981 Ankara), eleştirmen. Ortaöğrenimini Erzurum Öğretmen Okulu'nda, yükseköğrenimini Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nde tamamladı (1939). Zonguldak, Kastamonu, Burdur lise ve...

Buhar gücüyle çalışan deniz taşıtlarının ortak adı. İstimbot ya da buharlı gemi olarak da bilinir. Önceleri yalnızca ırmaklarda yolcu ve ticarî mal taşımacılığında kullanılan çarklı tekneler buharlı g...

Katı, sıvı ya da gaz yakıtların yanma enerjisini elektrik enerjisine çeviren güç santralı. Termik santrallar, düşük kaliteli kömürleri değerlendiren "taban santralları" ile hidrolik enerjiden yeterinc...

Hayvanlar âleminin kordalılar (Chordata) şûbesinin bir alt şûbesi. Omurgalıların en karakteristik özelliği, birbirini tâkip eden omurlardan yapılmış bir omurgaya sâhip olmalarıdır. Omurga sütunu çok k...

Çeperlerindeki dişlerin birbirine kenetlenmesiyle bir mildeki dönme hareketini bir başka mile aktaran dairesel makine elemanları. Birlikte çalışan dişli çarklar karşıt yönde dönerler. Diş sayılarının ...

Termodinamik sıcaklık anlayışından hareketle ve belirli sıcaklıkların deneysel olarak saptanmış değerlerini kullanarak hazırlanmış (bilimsel anlamda) pratik sıcaklık ölçeği. Bu sıcaklık ölçeğinde, bir...

Muhammet Peygamber'in, İslâm ulularından Veysel Karani'ye armağan ettiği söylenen hırka. İstanbul'da Karagümrük Hırkai Şerif Camii'nde özel bir sandıkta saklanır. Ramazan'ın ikinci yarısında halka açı...