ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

El sanatları veya küçük ticâretle geçinen kimselere verilen genel ad. Eskiden esnaf deyince, çok az bir sermâye ile daha çok bedenî faaliyete dayanan işleri yapan kimseler hâtıra gelirdi. 1964 Ağu...

Bitkilerin kendi türünden yeni bitkiler meydana getirmek için üreme yoluyla meydana getirdiği oluşumlardan biri de tohumdur. Tohumlar, tohum taslaklarının çiçek tozlarıyla döllenmesinden sonra, çiçeği...

Bir şairin şiirlerinin belli bir düzende toplandığı kitabın adı. Sınırlı ya da sayıca az şiirleri kapsayan divanlara da divançe denilmiştir. Sözcük, Arapçada "toplanılan yer" anlamındadır. Bu nedenle ...

Zar kanatlılar (Hymenoptera) Apoidae üst familyasında yer alan yaklaşık 12 bin böcek türünün ortak adı. Arıların kanatları zar yapısında ve bedenleri genellikle tüylüdür. En gelişmiş yuva yapımı ve to...

Çiftkanatlı böcekler familyasından bir sinek türü (Hippobosca equina). Parlak esmer renklidir. Büyük ve küt kanatları siyah damarlıdır. Bacakları sarımtırak renklidir ve üzerlerinde koyu renkli halkal...

Osmanlı İmparatorluğu'nda savaşlarda ya da akınlarda elde edilen esirlerden alınan devlet payını gösteren ve düzenleyen kanun. Sözcük Farsça penç (beş) sözcüğünden gelir. Osmanlılarda bu kanun I. Mura...

Ötleğenler (Sylviidae) familyasından Orthotomus cinsine ait yaklaşık on kuş türünün ortak adı. Boyları 10-15 cm arasında değişir. Sırtı sarı, sarımsı yeşil, göğsü beyaz, tepesi kızıl kahverengidir. Yu...

Başkenti Yaren, nüfusu 10 704 kişi (2000) ve yüz ölçümü 20 km2 olan Nauru'nın yönetim biçimi cumhuriyettir. Para birimi Avustralya doları ve resmî dili Nauru dili ile İngilizcedir. Dini Hristiyanlık o...

son devir Türk şâirlerinden. 1914'te İstanbul'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Anadolu'nun çeşitli illerinde yaptı. Kuleli Askerî Lisesini (1933) ve Harb Okulunu (1935) bitirdi.Piyâde subayı olarak yu...

Osmanlı Devleti ile Macaristan Krallığı arasında yapılan antlaşma (12 Temmuz 1444). Evrenosoğlu Ali Bey'in yönettiği Belgrad kuşatması sonuçsuz kalınca (1441), Osmanlılar 1444'e kadar Hunyadi Yanoş'un...

İkiçeneklilerin hünnapgiller familyasından bir ağaç (Zizyphus jujuba) ve bunun güzün olgunlaşan yemişi; çiğde. Yemişi kırmızı kabuklu, sert çekirdekli, iri zeytin biçiminde ve büyüklüğündedir. Hünnap,...

Birinin amino grubuyla (-NH2) ötekinin karboksil grubu (-COOH) üzerinden birbirine bağlanmış iki ya da daha çok aminoasit içeren organik bileşik. Oluşan bu (-NH-CO-) bağlantısına peptit bağı adı veril...

Maddenin taşıdığı enerjinin fonksiyonu olarak ölçülen, öyle ki sıcaklık değişiminin, kullanılan ölçüm maddesinin sıcaklığından bağımsız olduğu sıcaklık. Mutlak sıcaklık da denir. Bu sıcaklık ölçeğinde...

Genellikle erkeklerde ve menopoz sonrası kadınlarda görülen, başta el ve ayak başparmakları olmak üzere parmaklar, dizler, el bilekleri, dirseklerde şişkinlik ve ağrıyla beliren bir hastalık. Ayak baş...

Sütleğengillerden bir bitki (Alkanna tinctoria). Akdeniz Bölgesi'nde yetişir. Boyu 30 cm. kadar olabilir. Yaprakları büyük, çiçekleri mavidir. Köklerinden elde edilen kırmızı boya, şeker ve likörleri ...

Burun ve göz çevresindeki kemiklerin içinde bulunan boşluklara "sinüs"; bu boşlukların içini döşeyen mukozanın iltihaplanmasına da "sinüzit" denir. İnsanlarda 10-20 civarında büyüklü-küçüklü sinüs ...

Makedonya'nın Osmanlı denetimine girmesiyle sonuçlanan Osmanlı-Sırp savaşı (26 Eylül 1371). I. Murad'ın Edirne'yi alarak (1361) Balkanlar'a yönelmesi Hristiyan devletleri harekete geçirdi. Ancak Osman...

1987 yılında doğa koruma alanı ilân edilen Çitdere ormanı, Zonguldak ili sınırları içinde 721 hektarlık bir alana yayılır. Bölgedeki en önemli bitki türü ıstranca meşesidir. Bu bölgede bulunan ıstranc...

İki basit makara takımının kullanılmasıyla elde edilen ve büyük bir yükü küçük bir kuvvetle dengeleyerek kaldırmaya (ya da indirmeye) yarayan sistem. Makara takımlarından biri üstte sabit, yüke bağlan...

Baklagillerden bir ağaç; hinthıyarı (Cassia fistula). Çekirdekli ve siyah renkli meyvelerinin içinde hekimlikte kullanılan bir öz vardır....

Tohum tomurcuğunu taşıyan tohum yaprakları açık olan, tohumları bunların yüzeyinde serbest olarak yer alan bitkilerin genel adı (Gymnospermae). Çiçekli bitkilerin ayrıldığı iki büyük daldan biri olan ...

İnsan etkisi sonucunda ortaya çıkan çevre tahribatıdır. İnsan etkisi kısa bir sürede ve yoğun olarak ortaya çıkar. İnsan etkinliklerinin sonucunda ekosisteme verilen her türlü sıvı, katı ve gaz atık, ...

Sultan Dördüncü Murad'ın Bağdat Seferine katılan Genç Osman adlı delikanlı ile ilgili menkıbe. Olay 17. yüzyılın yeniçeri âşıklarından Kayıkçı Kul Mustafa'nın destanıyla da bestelenerek günümüze kadar...

Bir olayı ya da olguyu gerçek nedeni dışında güzel bir nedene bağlama sanatı. Nedim'in "Olmadı tenhaca bir işret çemende yâr ile / Üstüme göz dikti nergisler nigehbân oldu hep" beytinde sevgilisiyle y...

Pinus. Çam, açık tohumlu bitkilerden büyük bir grubun ortak adı. Kuzey yarı kürede yetişen reçineli bir orman ağacıdır. Seksen kadar türü vardır. Her mevsimde yeşil olan çamlar, iğne yapraklı ağaçlard...