ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Seçilmiş nesir ve nazım parçalarından oluşan kitap, güldeste. Yunanca "anthologia" sözcüğü "anthos" (çiçek) ve "legein" (derlemek) sözcüklerinden türetilmiştir. İlk antolojileri İlk Çağ'da Yunanlılar ...

Ayna ya da merceklerde görüntünün bulanık ya da çarpık olmasıyla sonuçlanan bir dizi kusur; aberasyon. Optik eksene yakın gelen ışınlar için yansıma ve kırılmayla ilgili kuram ve formüller uygun sonuç...

Orkestra eşliğinde söylenen solo şarkı. En çok opera ve oratoryo gibi dramatik türlerde kullanılmakla birlikte barok çağda oda ve kilise kantatlarında ve Heinrich Albert ile Mozart'ın yazdıkları aryal...

Osmanlı Devleti'nde padişah, vezir gibi devlet büyüklerinin silâhlarının bakımıyla görevli kimse. Bu makam, ilk olarak Yıldırım Bayezit (I. Bayezit) zamanında oluşturuldu. Silâhtarlar, Enderun'a alına...

Eski Roma'da profesyonel savaşçılara verilen ad. Lâtinceden gelen bu kelime, gladius kelimesinden türemiş olup, kılınçlı savaşçı demektir. Bunlar eskiden Etrüsk cenâze merâsimlerinde gösteriler yaparl...

İ.Ö. 1. yüzyılın ortalarına doğru Helvetia'da (bugünkü İsviçre) yaşamış olan Galya halkı. İ.Ö. 112'den başlayarak birçok kez Galyalı komşularına, hatta Akdeniz kıyısındaki Roma kolonilerine akınlar ya...

Kuzey Anadolu Dağları'nın Karadeniz'e paralel iki sıra hâlinde doğuya doğru yükselerek uzanan doğu bölümü. Aralarında Çoruh-Kelkit vadi oluğu yer alır. Bu oluk bazen geniş bir ova (Bayburt Ovası), baz...

Çoğunun temel besin kaynağı balık olan Coraciiformes takımını Alcedinidae familyasını oluşturan 90 kadar kuş türünün ortak adı. Yalnız yaşayan bu kuşlar çoğunlukla parlak ve geniş parçalı renklidir. E...

Bir akışkanın biçim değişikliğine ya da kendi içindeki bağıl hareketlere direnç gösterme özelliği. Bütün akışkanların viskozitesi vardır. Bu özellik, akışkan molekülleri arasındaki iç sürtünmelerin, a...

Görevi su içinde çalışmak olan, suya dalmayı meslek edinmiş kimse. Bir dalgıç, sağlam ve idmanlı da olsa su altında birkaç dakikadan fazla kalamaz. Bu süre içinde Okyanusya'nın, Basra Körfezi'nin duru...

Ispanakgillerden, iki yıllık otsu bir bitki, yabanî ıspanak (Beta vulgaris var, cicla). Kendiliğinden kırlarda yetiştiği gibi, bahçelerde de yetiştirilir. Yaprakları iri ve çok, kökleri dallı ve az et...

Yüksek bölgelere özgü iklim. En genel ve belirgin özelliği, hava sıcaklığının çevredeki düzlüklere göre düşük olmasıdır. Bir başka belirgin özellik de günlük sıcaklık farkının yüksek olmasıdır. Artan ...

Bir doğru parçasına dik olan doğru. Dikme doğru parçasının orta noktasından geçiyor ise "orta dikme" adını alır. Dikmenin doğru parçasını kestiği noktaya "dikme ayağı" denir....

Anethum graveolens. Maydanozgillerden, ince yapraklı, bazı yemeklere konulan, güzel kokulu bir bitki. Güzel kokusu nedeniyle cacık, çiroz salatası gibi bazı salatalarda ve zeytinyağlı birçok yemekte, ...

Dinsel inanışlara göre, iyilik yapanların, günahsızların öldükten sonra sonsuz bir mutluluğa kavuşacakları yer. Bahçe, bitki ve sık ağaçlarla örtülü yer anlamına gelen cennet, terim olarak "çeşitli...

Bir dalga treninde, aynı fazda titreşen ardışık iki nokta arasındaki uzaklık. Bir dalganın boyu, hızının, frekansına oranıyla ifade edilir. Belli bir ortamda hareket eden ışık için, ışık hızı ve dalga...

ŞÜKRÜ PAŞA (Mehmed); Osmanlı Devletinin son yıllarında yetişmiş, Balkan Harbi sırasında Edirne'yi kahramanca müdâfaa etmiş kumandan. Adı Mehmed Şükrü olup, Erzurumlu Ayabakan âilesinden Kolağası Mu...

Vücutta, besinlerin hücreler tarafından emilip çözüldüğü ve kimyasal dönüşüme uğratıldığı sistem. Ağız, mekanik ve kimyasal sindirimin başladığı yerdir ve kabaca; dişler, dudaklar, dil ve tükürük bezl...

Uzunca misinalı, alt bölümüne ortalama birer karış arayla olta iğnesi ve iğnelere yem izlenimi vermek amacıyla beyaz kuş tüyü takılan çok iğneli bir olta. Gövdenin alt ucunda oltayı suda gergin tutan ...

Bileşikgillerden, yabani olarak yetişen ya da bahçelerde yetiştirilen bitki; güneğik (Cnicorium endivia). Yaprakları dar uzun, kıvırcık ya da parçalı olan çeşitleri vardır. Geniş kömeçler hâlindeki bi...

Kuran surelerini meydana getiren cümlelerin her biri. Mekke'de inen ayetlere Mekki (Mekkeli), Medine'de inenlere Medeni (Medineli) denir. Mekki ayetlerin çoğunluğu Hicret'ten önce inmiştir. Ayetler, i...

Menekşegillerden bir süs bitkisi, alacamenekşe (Viola tricolor). Türlü renkte, irice çiçekler açar. Bu çiçekler genellikle çift renkli oluşlarıyla kokulu menekşeden ayrılırlar....

İktidarın, ayrıcalıklı ve genellikle soylu bir sınıfın elinde bulunduğu yönetim ya da devlet biçimi. Aristokrasi, eski Yunancada "en iyilerin yönetimi" anlamına gelirdi. Yunanlılarda önceleri "doğuşta...

Kozalaklıların çamgiller familyasından önemli bir orman ağacı (Picea). 40-50 m.ye kadar boylanan, iğneyapraklı, kışın yaprağını dökmeyen ağaçlardır. Çiçekleri kozalak biçiminde, tohumları kanatlıdır. ...

Avena sativa. Buğdaygillerden, en çok hayvan yemi olarak yetiştirilen bir bitki. Anayurdu Orta Asya ve Ön Asya'dır. Bitkinin gövdesi ince kamış biçimindedir. Başakları salkım gibi aşağıya sarkar. Yula...