ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Türlü maddelerden boncuk biçiminde yapılmış otuz üç ya da doksan dokuz tanenin ibrişime geçirilip bağlanmasıyla yapılan halka. Ya virt çekerken sayıyı şaşırmamak için ya da elde oyuncak gibi kullanılı...

Pozitronla elektron arasında kurulan kısa süreli birlik. Parçacıkların spininin paralel olduğu "ortopozitronyum" ve spinlerin paralel olmadığı "parapozitronyum" gibi iki çeşidi vardır. Ortopozitronyum...

Bizans İmparatorluğu'nda son hanedan (1261-1453). Soyun kurucusu VIII. Mikhail'dir. Bu soydan yedi imparator Bizans İmparatorluğu tahtına çıktı. Mikhail'in 1261 yılında İstanbul'u Lâtinlerden geri alm...

Türk halk şâiri. Şiirlerinde Emrah ismini mahlas olarak kullanmıştır. Emrah, amrah, amrak "âşık" mânâsına gelmektedir. On dokuzuncu yüzyıl sâz şâirleri arasında yer alır. Bir ordu şâiri olan Sürûrî, B...

Ruhsal gerilimlerin bilinçsiz olarak dışa vurduğu hastalık. Nevrozda hastanın aklı başında olmasına karşın, uykusuzluk, sinir gerginliği, kuşku, bezginlik ve ağrı gibi belirtiler gözükür. Nevrozun sap...

Parafinler serisinden beş karbonlu hidrokarbon. Üç izomeri vardır: Neopentan [C(CH3)4], izopentan [CH3-CH(CH3)-CH2-CH3] ve normal pentan (CH3-CH2-CH2 -CH2-CH3). Neopentan az bulunur; öteki ikisiyse do...

Eş ayaklılar (Isopoda) takımından Armadillididae ve Armadillidae familyalarına ait karada yaşayan kabukluların ortak adı. Nemli yerlerde yaşarlar. 15 mm uzunluğunda, dokunulunca top biçimi alan, yemek...

Halk edebiyatında dört dizeden oluşan nazım birimi. Manilerin dört dize oluşundan yola çıkılarak Türk şiirinin ana nazım birimi olduğu savunulmuştur. Dörtlükler değişik vezinlerde yazıldığı gibi, deği...

Okyanusları, denizleri, bunların sularını, diplerini, bitki ve hayvan organizmalarını inceleyen bilim, oşinografi. En dar anlamıyla okyanusların ve denizlerin fizikî incelenmesini ifade eder. En geniş...

Türkiye ile Gürcistan arasında, Karadeniz kıyısında sınır kapısı. 1930'larda kapanmış olan kapı, 1989'da yeniden açıldı. Türkiye'nin kara taşımacılığında Rusya'ya ve Orta Asya'ya açıldığı önemli kapıl...

İçten yanmalı benzinli motorlarda, genellikle hava-yakıt karışımının silindir içinde, henüz buji çakmadan, aşırı sıkıştırmaya bağlı olarak kendiliğinden, gürültülü biçimde patlaması. Bu durumda benzin...

Yarasalar takımından, sıçan iriliğinde memeli hayvanların ortak adı. Bu takıma giren hayvanlar, memeliler arasında uçabilen tek grubu oluştururlar. Ön ayaklarının parmakları çok uzamıştır. Ön parmakla...

1593-1606 Osmanlı-Avusturya savaşlarına son veren sulh antlaşması (11 Kasım 1606). 1593'te başlayan Osmanlı-Avusturya savaşı başlangıçta Osmanlılar aleyhine cereyan etti. Orta Macaristan ve Romany...

Genellikle erkeklerde ve menopoz sonrası kadınlarda görülen, başta el ve ayak başparmakları olmak üzere parmaklar, dizler, el bilekleri, dirseklerde şişkinlik ve ağrıyla beliren bir hastalık. Ayak baş...

Böcekler (Insecta) sınıfının, düz kanatlılar (Orthoptera) takımındaki sıçrayıcı türlere verilen genel ad. Familyalar ve hatta cinsler arasında çok belirgin yapısal farklılıklar olmasına karşın, tüm çe...

Edebiyatta 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başlarındaki modernist arayışın eski canlılığını yitirmesinden sonra, çeşitli üslûp ve yönelişleri belirlemek için kullanılan terim. Dışavurumculuk ve gerçekü...

1749-1832 yılları arasında yaşayan Alman şâir, yazar ve bilim adamı. Alman karakterini müşahhas hâle getirmek için en çok gayret sarf eden kişilerden biridir. Çok az kimse kendisi gibi mükemmeliyet ve...

Otomobil, bisiklet gibi hareketli vâsıtalarda alınan yolu kilometre veya mil olarak gösteren âlet. En çok bilineni otomobillerde kullanılanıdır. Odometrelerin çalışması, manyetizma ve elektrik enerjis...

Bir noktadan çıkan ve doğrusal olmayan iki ışının birleşimi. Işınların çıktığı noktaya açının köşesi, ışınlara da açının kenarları denir. Kenarlar ve köşe birer harfle tanımlanır ve açı, ya köşenin ha...

Alçıtaşının (jips) hafifçe pişirilip 150°C sıcaklıkta neminin alınıp öğütülmesiyle elde edilen beyaz toz. Pişirme kuru ve nemli havalı fırınlarda yapılır. Suyla karılınca yitirdiği suyu alarak donduğu...

(Narcissus), bir çeneklilerin nergisgiller familyasından otsu bir bitki. Nergis, güzel kokulu kimi türlerinde beyaz, kimilerinde sarı olan çiçekleri ayrı ya da bir köksap üzerinde şemsiye durumunda ...

Bir ya da birkaç yıl üst üste ürün alınan tarlanın, ertesi yıl boş bırakılması ve sürülmesi. Nadasa bırakılıp sürülen toprak havalandırılmış olur. Yabanî otların tohumlarının yeşermesi önlenir. Yeşilk...

Osmanlı Devleti'yle İran'da egemen olan Safevîler arasında 23 Ağustos 1514′te Çaldıran ovasında yapılan meydan savaşı. Yavuz Sultan Selim, babası II. Bayezit ve kardeşleriyle taht mücadelesi ver...

Böbreküstü bezinin yetmezliği ya da körelmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalık. İlk kez 1855'te Thomas Addison adlı bir doktor tarafından tanıtlandığı için bu adla anılır. Bu hastalıkta böbreküstü bez...

Şekerpancarı ve şekerkamışından elde edilen tatlandırıcı bir gıdâ maddesi. Şeker kimyâda C12 H22 O11 formülüyle gösterilen ve sakkaroz adıyla anılan bir korbonhidrattır. Birçok bitkide bulunmasına rağ...