Edebiyat terimi olarak Makta: Gazel ya da kasidenin son beyti.
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) terimi olarak Makta: Mikta veya kalem yastığı da denir. Bir karış uzunluğunda, kalınca bir parmak eninde ve yassıdır. Kalemi yonttuktan sonra üzerine koyarak ucunu çıtlatmak için, yani dikine keserek yazı yazacak bir hâle getirmek için kullanılmıştır. Kalemin oturduğu yuvaya hane-i kalem denir. Makta genellikle fildişinden yapılmıştır. Altın kakmalı olanları da vardır. Ama bunlarda da kalemin ucunun geleceği yere ufak ve konik bir fildişi parça yapıştırılmıştır.
Makta ustaları mülga Mevlevî tekkelerinden ve bazen Bektaşî'lerden çıkmıştır. Bu maktaların baş tarafında zarif bir Mevlevi sikkesi ve altında talik yazıyla «Ya Hazret-i Mevlânâ» yazısı vardır. Daha altta hendesî şekillerde çiçekler ve üstatların zarif ve girift imzaları görülür.
N. Rüştü Büngül'ün, Eski Eserler Ansiklopedisi'nde makta yapan üstatlar arasında Bursalı Fahrî, Edirneli Nakşî, Çevrî, Resmî, Fikrî, Rıza ve Eski Reşid adları geçmektedir.
Makta ustaları mülga Mevlevî tekkelerinden ve bazen Bektaşî'lerden çıkmıştır. Bu maktaların baş tarafında zarif bir Mevlevi sikkesi ve altında talik yazıyla «Ya Hazret-i Mevlânâ» yazısı vardır. Daha altta hendesî şekillerde çiçekler ve üstatların zarif ve girift imzaları görülür.
N. Rüştü Büngül'ün, Eski Eserler Ansiklopedisi'nde makta yapan üstatlar arasında Bursalı Fahrî, Edirneli Nakşî, Çevrî, Resmî, Fikrî, Rıza ve Eski Reşid adları geçmektedir.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
- Halkâr Gölgesi
Halkâr adı verilen yaldızlı süsleme şekillerinde beliren gölgelere ver
- Bölük-ü Rumiyan
1- Yine toplu halde çalışan memleketimizin yerli sanatkârlarını şarkta
- Defne Dalı
Süsleme motifi. Defne ağacının yapraklarına benzer.
- Malakari
Tavan ve duvarlara alçı ile az kabartma olarak yapılan tezyinat. Kabar
- Serpme
Benek benek serpiştirilmiş olan çiçek, yaprak ve benzeri süslemelere v
- Hava Kabarcığı
Tekneye ebrulamak üzere kapatılan kâğıdın kitre ile arasında sıkışan h
- Zerşikâf
Boyalı halkâr. Boya ile yaldızın birlikte kullanılmasıyla yapılan süsl
- Ekspresyonist Hat Sanatı
Ekspresyonist terimi genellikle büyük ölçüde bozulmuş ve abartılmış hi
- Ahenk
Harflerin yapılarının, estetik ölçülerinin, hem münferit hem de diğer
- Hurde
Farsça küçük anlamında bir kelime. İnce karakterle yazılmış hat yazısı
