ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Güneydoğu Asya'da, 2.400 km. uzunlukta ırmak. Tibet Platosu'nun doğusundan doğar, güneye akarak Seçvan ve Yuan eyaletlerinden geçtikten sonra Birmanya'ya girer; Birmanya-Tayland sınırının bir bölümünü...

Doğal sayı ikilileriyle temsil edilebilen denklik sınıflarının her biri (tamsayı) ve doğal sayılarla bunların eksi işaretlilerinden oluşan sayılar kümesi (tamsayılar kümesi). m ve n birer doğal sayı o...

Osmanlı İmparatorluğu'nda devlet giderlerini denetleyen kuruluş. 1870'te oluşturulmuştu. Padişah adına görev yapardı. İki daireye ayrılmıştı. Malmemurlarının hesaplarını incelerdi. Genel kesin hesabı ...

Eski Yunan kentlerinde ve Anadolu sitelerinde siyaset ve ticaret işlerinin görüşülüp konuşulduğu, çevresi revaklı alan ve çarşı yeri. Roma kentlerinde aynı işlevi forum görüyordu. Eski sitelerde bural...

Bir kimse adına çalınan ya da söylenen lirik şarkı. Sözcüğün anlamı "Gece Müziği"dir. Eskiden Avrupa'nın birçok kentinde, özellikle Venedik'te, mandolin çalarak ya da doğrudan şarkı söyleyerek yapılan...

Osmanlı İmparatorluğu'nda Divanıhümayun görevlilerinden biri. Önemli resmî belgeleri yazar ve bunların üst taraflarına padişahın tuğrasını çekerdi. Nişancılar kanunları iyi bilen, yeni kanunlarla eski...

Omurgalıların böbrek üstü bezlerindeki adrenal bezlerinden salgılanan bir hormon. Bu hormonu bazı omurgasızlar da salgılar. Adrenalin, kalp atış hızını yükseltir, kas, beyin ve kalpteki kan damarların...

Menengiç nisan-haziran ayları arasında, yeşilimsi renkte çiçekler açan, 2-6 m yüksekliğinde, kışın yaprağını döken ağaçlar. Çitlenbik olarak da bilinir. Meyveleri önce kırmızımsı olup, daha sonra kahv...

Meşe ağaçlarının meyvesine verilen ad. Palamut, dışında çiçek ekseninden ya da yan çiçeklerden meydana gelen bir kadehçikle sarılı, nuks tipinde bir meyvedir. Kadehçik olgunlaşma sırasında sertleşir v...

Az ve belirli sayıda kişinin, bir ülkenin veya müessesenin idâresini ellerinde bulundurup, hâkimiyet teessüs etmeleri. Gerçek iktidârın birkaç kişinin, bir grubun, birkaç âilenin veya bir sınıfın el...

İlk Çağ'da Pers İmparatorluğu'nda eyaletlerin başında bulunan kimselere verilen ad. Pers İmparatorluğu'nun satraplıklara bölünmesi I. Darius'un hükümdarlığı (İ.Ö. 522-486) zamanında oldu. Satraplar ba...

Hz. Muhammed Peygamber'in Mekkeliler ile yaptığı savaş (627). Savaşa pek çok Arap kabilesi katıldığından hizipler savaşı anlamına "Ahzab Savaşı" da denir. Müslümanların Medine'den çıkardığı Ben...

Havanın üst katmanlarında soğuktan donan su damlacıklarının, yuvarlak buz parçaları hâlinde yere düşmesi. Dolu taneleri 2-3 mm çaplı bir küreden bir yumurta büyüklüğüne kadar olabilir. Tarım ve hayvan...

Ispanakgillerden, iki yıllık otsu bir bitki, yabanî ıspanak (Beta vulgaris var, cicla). Kendiliğinden kırlarda yetiştiği gibi, bahçelerde de yetiştirilir. Yaprakları iri ve çok, kökleri dallı ve az et...

Akışkanın paralel katmanlar hâlinde aktığı düzgün akış. Katmanlı akış da denir. Katmanların düzlemsel ve katmanlardaki akışkan parçacıklarının hızlarının da aynı olması zorunlu değildir. Yatay ve düz ...

Yanınca hidroklorik asit yayan, mobilya ve giysi gibi eşyaların yapımında yaygın olarak kullanılan plâstik ya da reçine. Polivinil klorür reçineleri serttir, ama plâstikleştiricilerin eklenmesiyle esn...

Pastörizasyon, gıda sanayiinde, besin maddelerini hastalık yapıcı mikroorganizmalardan arındırmak amacıyla uygulanan ısıtma yöntemi. İlk kez 1860′larda Fransız bilim adamı Louis Pasteur tarafınd...

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti. Adanın kuzey merkezi bölümünde, Mesarya Ovası'nda, Padias Irmağı boyunda kurulmuştur. Çeşitli yönlerden gelen yolların düğüm yerindedir. Yakınında, bugün ku...

Bulgar ve Rus hükümdarlarına verilen ad. Bizans metinlerine göre Bulgarlar hükümdarlarına çar unvanı ilk kez onuncu yüzyıldan itibaran verilmeye başlandı. Rus hükümdarlarıysa 1547′de Korkunç İva...

1876'da Norveçli bilim adamı Armauer Hansen tarafından keşfedilen lepra basili (Hansen Basili veya Mycobacterium Leprae) tarafından oluşturulan öncelikle, deri ve siniri tutarak belirtilerini gösteren...

Bir binâ veya evde, etrafı duvarlarla çevrilmiş, oturmaya, yatmaya yarayan bir veya daha fazla çıkışı olan bölmelerden her biri. Serbest meslek adamlarını içinde toplayan resmî birlik (Ticaret Odası, ...

Klâsik Türk müziğinin başlıca çalgılarından biri olan, yay ya da mızrapla çalınan, uzun saplı, telli, tahta çalgı. Tanbur olarak da bilinir. Sözcüğün kökeni Arapça "tunbur"a dayanır. Tunburun ise Süme...

Periyodik cetvelin aktinitler serisinde yer alan radyoaktif element. Nadir metallerdendir. Uranyum cevherleri arasında bulunur. 12'den çok izotopu bilinmektedir. Bozunma ürünlerinden biri aktinyum old...

Savaş sırasında, karadan, denizden ve havadan yapılan saldırılara karşı içinde hiçbir savunma olanağı bulunmayan, bu yolla savaş dışı bırakılan kent. Kentte askerî kuvvetler, askerî tesisler ve savaş ...

Gözlük mercekleri için kullanılan güç birimi. Daha çok ince kenarlı merceklerin yakınsamasını belirtmekte kullanılır. Bir merceğin kaç diyoptrilik olduğunu bulmak için, odak uzaklığını metre cinsinden...