Edebiyat terimi olarak Cezâlet: Söyleyişleri kulağa sert gelen sözcükleri tanımlar. Uyumu konuya göre ayarlayan önemli bir anlatım şekli. Örneğin, sanatçı şiddet, büyüklük, vakar, ölüm, korku, savaş gibi konuları anlatırken ya da işlerken, sözcükleri de anlattığı konuya uygun düşecek kalın sesliler arasından seçer. Savaşı anlatırken çekâçâk, gülbank gibi sözcüklerin kullanılması gibi. Bu tür kalın seslilere elfâz-ı cezele, taşıdıkları niteliğe de cezâlet denir. Örneğin:
Saflar düzüp hücum hücum edilecek hayl-i düşmene
Dehşet âsimân u zemîn pür-figân olur
Evc-i havâda çekâçâk ı tigden
Âvaz-ı ra'd u sâika reh-gümkünân olur
Nef'i
Saflar düzüp hücum hücum edilecek hayl-i düşmene
Dehşet âsimân u zemîn pür-figân olur
Evc-i havâda çekâçâk ı tigden
Âvaz-ı ra'd u sâika reh-gümkünân olur
Nef'i
Benzer Edebiyat Terimleri:
- Surname Divan edebiyatında sünnet, düğün, şenlik gibi olayları anlatan şiir şe
- Nesip Kasidede tasvir yapılan bölüm.
- Rücû Divan edebiyatı sanatlarından. Bir düşünceyi daha güçlü hale getirmek
- Milli Edebiyat Yazı ve yaratıların, sanatsal ürünlerin yabancı etkilerinden sıyrılara
- AhsenüL Kasas Kıssaların, hikayelerin en güzeli. Bu deyim, Kur'an-ı Kerim'de Yusuf S
- Eşter Aruzdaki mefa'ilün cüzünden m ve y harflerinin kaldırılıp yerine getir
- Ninni Ölçü ve uyak yönünden maniye benzeyen, genellikle çocukları uyutmak iç
- Tehzil Alay ve şaka yollu yazılmış nazire. Hezl diye de bilinir. Çokluk tanın
- Yardımcı Düşünce Özellikle öğretici nitelikli yazılarda ana düşünceyi açan, geliştiren,
- Rikkat Anlatımda söylenişleri kulakta ince, hafif, hoş etki bırakan sözcükler