ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

(?, Tırhala-1923 İzmir), Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi. Sarıgöllü Hacı Sofu ailesinden Feyzullah Ağa'nın kızıdır. 1876'da Selânik Asakiri Milliye taburunda üsteğmen olarak görev yapan Ali Rıza Efend...

Bulgar ve Rus hükümdarlarına verilen ad. Bizans metinlerine göre Bulgarlar hükümdarlarına çar unvanı ilk kez onuncu yüzyıldan itibaran verilmeye başlandı. Rus hükümdarlarıysa 1547′de Korkunç İva...

Lâvların anîden soğumasıyla oluşan cam gibi şekilsiz kayaçlara verilen ad. Obsidiyen olarak da bilinir. Kimyasal yapısı granitle aynı olup kuvars gibi demir magnezyumu içerir. Volkan camı genellikle s...

Dili inceleyen bilim, dilin bilimi. Dil, insanın fiziksel, düşünsel, ruhsal yapısı ve çeşitli eylemleriyle ilişkili olduğu için dilbilim de bütün bunları konu edinen diğer bilim dallarıyla sıkı sıkıya...

Genellikle folklor ve halk edebiyatı ürünlerinin yer aldığı sırtı dar, eni geniş, uzunlamasına açılan yazma kitap türü. Biçimi nedeniyle halk arasında "sığırdili, dana dili cöngü" de denilir. Cönkler,...

A/b = c/d orantısında her bir terimin öteki üçüne göre durumu. Örneğin 7/13=17/x orantısında x; 7, 13 ve 17'nin dördüncü orantılısıdır ve "içler-dışlar çarpımı" yapılarak bulunabilir: 7x = 13.17, x= 1...

Genç Osmanlılar ya da Yeni Osmanlılar denir. Genç Türk anlamında Fransızca bir deyim Jeune Turc sözcüğünden gelir. Abdülhamit döneminde siyasal muhalefet hareketine katılan kişilere ve bunların kurduğ...

Dede Korkut Kitabı'ndaki öykülerden birinin erkek kahramanı. Yaptırdığı köprüden geçenden otuz, geçmeyenden kırk akçe alan Deli Dumrul, kendine savaşacak birini aramaktadır. Bu sırada obadan bir genç ...

İnsan ya da yük taşımaya yarayan tekerlekli kara taşıtı. Araba, hayvanların evcilleştirilmesinden sonra icat edilmiştir. Arkeolojik araştırmalar ilk arabaların İ.Ö. 3500 yıllarında Mezopotamya'da kull...

(eski adı: Port Natal), Natal'in Hint Okyanusu kıyısında, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin en önemli limanı (yıllık liman trafiği 20 milyon ton). Sanayi, ticaret, kültür ve turizm merkezidir. Gemi yapımı,...

Resmî adı Gabon Cumhuriyeti'dir. Başkenti Libreville'dir. Nüfusu 1 244 192 (2000) olan Gabon'un yüz ölçümü 267 670 km2dir. Yönetim biçimi cumhuriyet, para birimi CFA frangı, resmî dili Fransızcadır. Ü...

Antalya'da kenti çeviren sur üzerindeki anıtsal kapılardan biri. Mermer kapı da denir. Roma İmparatoru Hadrianus'un Antalya'yı ziyareti sırasında, onun adına yapılmıştır (İ.S. 130). Üç gözlü olup Lâti...

Osmanlı sanatında figüratif ya da figürsüz her türdeki resim ürününe verilen genel ad. Ancak günümüzde kumaş üzerine renkli ipliklerle yapılan işlemeler için de bu ad kullanılır. Nakış yapılarına da...

Orta Çağ'da bugünkü Fransa'da kurulan bir devlet ve bu devlete hâkim olan sülâle. Devlet ve sülâle ismini, devletin kurucusu olan Clovis'in atası Merovée'den alır. Clovis (481-511), Frankları birleşti...

Bir ya da birkaç top ve makineli tüfekle donatılmış, karaya yakın sularda ve büyük ırmaklarda kullanılan küçük savaş gemisi. 19. yüzyılda önceleri yelkenli, sonraları buharlı olan gambotlar, daha çok ...

Kulağa ve göze hitap eden eğitim şekli. Film, teyp, radyo, televizyon, model, video kullanılarak yapılan bir eğitim metodudur. Odyovizüel eğitimden maksat, öğrenmeyi kolaylaştırmak ve ilerletmektir. E...

İlk Çağ'da İ.Ö. 6. yüzyılın son yarısında Sparta'nın önderliğinde ve egemenliğinde Pelopones Yarımadası kentlerinin kurduğu birlik. Bu birlik Yunan tarihinde ilk büyük birliktir. Birliğe giren kentler...

Bir salgı bezi ya da bez hücresinden üretilip salınan maddelere verilen genel ad. Genellikle, bu maddelerin, bedenin öteki hücreleri üzerinde fizyolojik kontrol etkileri vardır. Salgılanan madde bir k...

Metallerde istenen özellikleri ısı enerjisi kullanarak yaratmak için parçaların, bir fırın ya da sıvı içinde belli koşullar altında ısıtılması ve soğutulması işlemi. Tavlama ve çeliğe su verme gibi iş...

İsrâiloğullarına gönderilen peygamberlerden. Hazret-i İshâk'ın oğlu Iys'ın neslindendir. Kendisine yedi kişi îmân etti. Yüz kırk sene yaşadı. Sabrı ile insanlık târihinde darbımeselle anılan Eyyûb ale...

Üzerine düşen ışığı yansıtan araç. Parlatılmış yüzeyler ayna özelliği gösterirler. Aynalar, genellikle camdan, bir yüzleri alüminyum ya da gümüşle sıvanarak yapılır. Yansıtıcı yüzeyleri düz, küresel, ...

Nilüfergillerden bir su bitkisi (Convolvulus arvensis). Çin, Hindistan ve Amerika'da yetişir. Yaprakları büyük ve alt yüzü dikenlerle kaplıdır. Pembe, beyaz çiçekleri vardır. ...

Büyük Okyanus'ta takımadalar. Ekvator'un güneyinde, Tonger Adaları'nın kuzeydoğusundadır. Toplam yüzölçümü 3.020 km2 dir. 178 km2 lik bölümü, ABD'ye bağlıdır ve Doğu Samoa adıyla bilinir. Tutuila, Ofu...

İslâm inancında ak tenli, iri kara gözlü kutsal cennet kızları. Cennete girenleri huriler karşılayacak ve onlara gönülden bağlı, her isteklerine boyun eğen eşler olacaklardır. İslâm bilginleri, hurile...

Doğu ve Orta Sibirya'da ırmak. Uzunluğu 4.270 km.dir. Baykal Dağları'nın batı yamacında doğar, İrkutsk Bölgesi'nden ve Yakutistan'dan geçer, Verkoyan Dağları'nın güney ve batı etekleri boyunca yol alı...