Osmanlıca terimi olarak Âdet-i Ağnam: Koyun ve keçiden alınan vergiye verilen isimdi. Her sene, ağnam müdürü olan kişi tarafından "sayıcılar" ve memurlar belirlenen bölgelere gönderilirlerdi. Bunlara görevleriyle ilgili buyruldular da verilirdi. Bu sayıcılara daha sonraları "kabzımal" denmişti. Bunlar görevli oldukları bölgelerdeki koyun ve keçiyi sayarlar ve bunu göre âdet-i ağnam alırlardı. Alınan ağnamın bir kısmı, masraflarına karşılık olmak üzere, "başkalık" adıyla, nazırlarla kabzımallara kalırdı.
Âdet-i ağnam vergisi, koyun ve keçi için birer akçeden ibaretti. Bu vergi önceleri tayin edilene memurlar aracılığıyla sayılıp toplanırken, sonraları "âşar" gibi bu da iltizam olunmaya başlanmış ve açık arttırma (müzayede) ile bu görevi alan mültezimlerin adamları vasıtasıyla sayılarak toplanmıştır.
Tanzimat'tan sonra, iltizam usulü bırakılmış ve bu verginin tekrar sayım memurları vasıtasıyla toplanması şekline dönülmüştür.
Âdet-i ağnam vergisi, koyun ve keçi için birer akçeden ibaretti. Bu vergi önceleri tayin edilene memurlar aracılığıyla sayılıp toplanırken, sonraları "âşar" gibi bu da iltizam olunmaya başlanmış ve açık arttırma (müzayede) ile bu görevi alan mültezimlerin adamları vasıtasıyla sayılarak toplanmıştır.
Tanzimat'tan sonra, iltizam usulü bırakılmış ve bu verginin tekrar sayım memurları vasıtasıyla toplanması şekline dönülmüştür.
Benzer Osmanlıca Terimleri:
- İskan
Yerleştirme, yer ve yurt kazandırma
- Arz
Toprak; sunma, bildirme
- Baş Çuhadar
Sarayda padişahın kaftan ve kürklerine bakan büyük memur. / Sadrazam v
- Sultani
1908'den sonra Osmanlı ülkesinde bugünkü lise dengi öğrenim kurumu.
- Tenkid
Eleştiri.
- Alay Erkânı
Başta miralay olmak üzere, alayı teşkil eden taburların binbaşılarıyla
- Atîk
Eski
- Selef
Önce gelen.
- Eyalet
Osmanlı Devleti'nde bir kaç vilayeti içine alan askeri ve sivil yöneti
- Serdarıekrem
Padişah sefere katılmadığı zaman ordu baş kumandanı olarak seferi idar
