ilik ile ilgili bilgi kaynakları

(1118 Basra-1183 Umm Abida) Rifailik ya da Rufailik adıyla bilinen tarikatın kurucusu. Küçük yaşta babasını yitirdi. Dayısının yardımıyla Basra'ya gitti. 20 yıla yakın öğrenim gördü, icazet aldı. Ünlü...

Her şeyi kendine indirgeme, kendini evrenin merkezi sayma eğilimi, egosantrizm. Piaget, beniçinciliği çocuk özyapısının gelişiminde normal bir evre olarak belirledi. Piaget bu kavramı çocukta "ben'in ...

Bahaettin Nakşibent'in (1318-1389 Buhara) kurduğu tarikat. Temel ilkelerini Yesevîlik'ten ve daha çok Hacegânilik'ten alan, şeriata ve Sünnî inançlara sımsıkı bağlı olan Nakşibendîlik, bir yandan Sünn...

Tanrı'da ve insanda özgür seçişin varlığını benimseyen, olgular düzeninde şaşmaz ilişkilerin varlığını yadsıyan öğreti, indeterminizm. Belirlenmezcilik, belirlenimciliğin karşıtı olarak, insan istemin...

(? - 1302, İsfahan)Anadolu Selçuklu hükümdarı (1298-1302). Feramurz'un oğlu, II. İzzettin Keykavus'un torunudur. İlhanlı hükümdarı Mahmut Gazan Han tarafından Hemedan'da tutuklanan amcası II. Mesut'un...

Asıl adı Ceberiye olan mezhebin, Cehm bin Safvan'ın öncüsü olduğu biçimi. Bu mezhebe göre insan, güç ve iradeden yoksun bir varlıktır, bütün güç ve irade Tanrı'dadır. İnsanın bütün davranışları Tanrı ...

Biçime büyük önem veren, buna göre doğruların kesinlikle biçimsel olduğunu bildiren, tüm açıklamaların mantıksal, yani soyut olarak yapılmasını öngören öğreti, formalizm. Biçimci öğreti, doğruların uz...

Bir ülkedeki ekonomik yaşamın doğrudan devletin kontrolü altında olduğu sistem. Devletin, halkın temel ihtiyaç maddelerinin üretiminde ve temel hizmetlerin sürdürülmesinde doğrudan üretime katılmasıyl...

Sazangillerden, küçük boyda, Avrupa ve Türkiye akarsu ve göllerinde yaşayan kılçıklı tatlı su balığı, gördek, ilikbalığı (Rhodeus amarus, Rhodeus cericeus amarus). Çiftleşme döneminde erkeklerinin ren...

ŞÂMÂNÎLİK (Şamanizm); Asya'da yayılan bozuk dinlerden birinin adı. Şâmânîler, ilâhî (semâvî) dinlerden hiçbirine inanmayan, yıldızlara, aya, güneşe, heykellere, cinne tapınan kimselerdir. Şâman, bu...

Beyinde dış, omurilikte iç tabaka. Esas olarak sinir hücrelerinden oluşur. Sinir hücrelerinin uzun ve kısa uzantılarından oluşan ak maddenin tersine, az sayıda sinir lifi içerir. Boz madde beyni sarar...

(?-1237 Kayseri)Anadolu Selçuklu hükümdarı. Devleti, zamanında en parlak çağlarından birini yaşadı (hükümdarlığı 1220-1237). I. Gıyasettin Keyhüsrev'in oğludur. Ağabeyi İzzettin Keykavus'un saltanatın...

Me'mûn döneminin önde gelen Süryânî mütercimlerinden. Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Kûfeli olduğu, Hârûnürreşîd, Emîn, Me'mûn ve Mu'tasım'ın halife­lik yıllarında (786-833) Bağdat'ta yaşadı­ğı b...

Genellikle Türklerin yaşadığı İslâm ülkelerinde ve daha çok Anadolu'da 13.-14. yüzyıllarda gelişen esnaf dayanışma örgütlerine verilen ad. Asıl adı, babayiğitlik, cömertlik anlamına gelen Fütüvvet'tir...

Pîrî Reis (d. 1465-70, Gelibolu - ö. 1554), Osmanlı denizcisi. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır. Piri Reis eşsiz bir kartograf ve deniz ...

(1916 İstanbul - 1982 İstanbul), besteci, piyanist, müzik öğretmeni ve yazarı. Paris'e giderek École Normale de Musique'de piyano, kontrapunto ve bestecilik öğrendi. Bir süre Münih Devlet Konservatuva...

10. yüzyılda doğan ve adını kurucusunun adından alan Sünnî mezhep. Bu mezhep, akılcı akımların, kaderi ve iyi-kötü her eylemin Allah'tan geldiği inancını değişik biçimlerde yorumlayıp Sünnî inançlara ...

Hulûle inanan mezhep. Hululün anlamı "sızma, sinme"dir. Din terimi olarak, Tanrı'nın insan benliğine sinip onda belirmesi anlamında kullanılır. Şiî mezhepler arasında hulûl inancını benimseyenler vard...

Isı ve suya karşı dayanıklı olduğu için yağ, plâstik, merhem gibi maddelerin yapımında kullanılan ve karbon yerine silisyumun geçtiği organik cisimlere benzer maddelerin genel adı. Sıvı silikonlar su ...

Sinirlerin kaslara kumanda edemeyişi durumu; inme. Merkezî sinir sisteminden kaynaklanan felçlere merkezî felç, çevre sinirlerinden kaynaklanan felçlere çevresel felç adı verilir. Felcin, hareketi ya ...

(Fr.: simultaneisme, İng.: simultaneism, Alm.: Simultantechnik), edebiyatta ayrı ayrı mekânlarda geçen olayları aynı evrede, yani zamandaki birlikteliği içinde sergileme tekniği ve anlayışı. Eşevrecil...

Fenol ve karbon dioksitten elde edilen, beyaz renkli, kristal yapılı, katı organik bileşik [O-C6H4(OH)COOH]. Tıpta kırılmış kemiklerin çevresinde bağlayıcı bir dokunun (kallus) oluşumuna ve siğillere ...

Tek bir ilkeyi özellikle yalnızca maddeyi ya da yalnızca ruhu gerçekliğin temeli sayan öğreti, monizm. Bu öğreti maddeyle ruh, bilinçle dünya ayrımını kaldırır. A. Lalande, tekçiliği "şeylerin bütünün...

Bir yüzü sırlı ve genellikle çiçek resimleriyle süslü balçık levha. % 80'i kaolin ve kuvarstan oluşan bir tür beyaz topraktan yapılır. Özellikle banyo, mutfak, tuvalet duvarlarını kaplayıp süslemek ...

Kurucusunun Hacı Bektaş Veli olduğu söylenen Şiî-Batınî tarikat. Bektaşîlik iki döneme ayrılır: 1) Başlangıçtan Balım Sultan'a kadar olan dönem. 2) Balım Sultan düzenlemelerinden sonraki dönem. Bektaş...