bilgi ansiklopedisi ile ilgili bilgi kaynakları

İslâm ülkelerinde, ev, konak ve saraylarda genellikle iç avluya bakacak bir şekilde plânlanan, kadınların yabancı erkeklerle karşılaşmadan günlük hayatlarını sürdürdükleri bölüm. Burada yaşayan kadınl...

Almanya'da kent. Yüzölçümü 300 km2, Nüfusu 584.800 (1991). Kesin sınırları olmayan bu alan, bölgedeki kent topluluklarını içerir. Yalnızca merkezî bağımsız bir kent görünümündedir. Ems Kanalı ile Kuze...

Bir duyguyu aktarmak ya da bir düşünceyi, eksiksiz biçimde bildirmek için tek başına çekimli bir eylem olan ya da belirli bir sıra içinde birbirini izleyen özne, tümleç vb. öğelerden kurulu sözcük diz...

(1913 İstanbul-1993 Paris), yazar, ressam. Ortaöğrenimini İstanbul Robert Kolej'de tamamladıktan sonra Sovyetler Birliği'nde sinema dekoratörlüğü eğitimi gördü. İlkin Ses (1938-1940) dergisinde yayıml...

Uçlarından çekilen bir çubukta meydana gelen enine birim uzamanın, boyuna birim uzamaya oranıdır. Çubuğun hacminde önemli bir değişme olmazsa, bu oran 0,5'tir. Ancak pratikte genellikle daha azdır. Po...

Üç köşeli ve telli, büyük bir müzik aracı; arp. Dik tutulup parmakla tellerine dokunarak ya da tellerini hafifçe çekmek yoluyla çalınır. İlk basit harplar İ.Ö. 3500'lerde Sümerler'de görülür. Eski Mıs...

Palamutları sepicilikte ve boya sanayiinde kullanılan meşe türü (Quercus aegylops ya da Q. vallonea). Anayurdu italya, Balkanlar ve Türkiye'dir. 10-15 m. boyundadır. Kışın yaprağını döker. Yaprakları ...

Turunçgillerden, mavimsi pembe yapraklı bir ağaç (Citrus medica geniina). Oldukça iri, limon görünümünde, buruşuk kabuklu bir meyvesi vardır. Sıcak iklimi, hafif toprakları sever. Daldırma ve çelik yo...

Petrolün temizlenip ayrımsal damıtma işleminin yapıldığı tesis. Basit bir rafineri, damıtma, dönüştürme ve arıtma olmak üzere, temelde üç büyük üniteden oluşur. Üretilen ürünler genellikle sınırlı say...

Sami-Hami dil ailesinin Sami dilleri güney öbeğinden bir dil. Arapça, İslâm dini ve Kuran sayesinde büyük bir gelişme ve yaygınlık kazanmıştır. "Edebî Arapça", "Kuran Arapçası" adı da verilen klasik A...

Sabunağacıgiller (Sapindaceae) familyasına ait bir tür çiçekli ağaç. Boyları 10 metreye kadar ulaşabilir. Tüysü yaprakları, dal uçlarında demetler oluşturan sarı çiçekleri vardır. Bezelye büyüklüğün...

Siyasal denetimin doğrudan doğruya halkın ya da düzenli aralıklarla halkın seçtiği temsilcilerin elinde bulunduğu, toplumsal ve ekonomik durumları ne olursa olsun bütün yurttaşların eşit sayıldığı top...

Üzerine yazı yazılmak üzere hazırlanmış hayvan derisi. II. Eumenes'in bilginlerinden Plinos tarafından, papirüs yokluğu karşısında icat edildi. İlk kez Bergama'da yapıldığı için pergamana adı verildi....

Ballıbabagiller familyasındandır. Şifalı etkileriyle çok yakından tanıdığımız adaçayı bitkisinin yakın akrabası olup anayurdu Brezilya'dır. 1800'lü yılların başlarında İngiltere'ye getirilmiş ve orada...

Sinir sisteminin hücreleri. Sinir uyarısı dediğimiz impulsu üretir ve iletirler. Üç ana gruba ayrılırlar. Duyu nöronları, getirici sinirlerdir. Bilgileri almaçlardan merkezlere taşırlar. Motor nöronla...

Hırvatistan'ın Dalmaçya kıyılarında kent. Büyük bir kaya kütlesi üstüne kurulmuştur. Nüfusu 33.000. Büyük bir turizm merkezi olan kentte değişik üsluplardaki tarihî yapılar dikkati çeker. Eski adı Rog...

Ölçü ve uyak koşuluna bağlı kalınmadan, düzyazıyla şiirsel söyleyişin amaçlandığı yazı. Mensure de denilmiştir. Şiirselliği sağlamak için cümlede iç uyum gözetilmiş, imgeden, şairane benzetmelerden ya...

Antibiyotiklerden hangisinin, hangi mikrop türünün gelişmesini önleyebileceğini belirlemeye yarayan biyolojik yöntem. Aynı mikrobun değişik döllerinin, antibiyotiklere karşı farklı tepki gösterdiği sa...

Göz merceğinin, küresel olmayıp değişik düzlemlerde değişik eğrilikte olmasından ileri gelen görme kusuru. Merceğin farklı eğrilikte olması, kırılan ışınların bir nokta (odak) yerine, bir çizgi boyunc...

Parmaklara takılarak çalınan, maşa da denilen köçek ve çengi çalgısı. Ağaçtan yapılan çalpara iki ya da dört parçadan oluşur. ...

Fotoğraf makinesi, mikroskop, dürbün vb. optik aletlerde, bakılan cisme en yakın olan mercek. Genellikle sapınçların giderilmesi için birkaç mercekten oluşturulmuş yakınsak bir mercek sistemidir. ...

Kızıldeniz'in kuzeyde son bulduğu iki körfezden doğudaki. Suudi Arabistan ile Sina Yarımadası arasında kalan körfez, 160 km. uzunluktadır. Çok dar olan kuzey kıyısı, Ürdün ve İsrail arasında paylaşılm...

Talaş kaldırarak düzgün yüzey elde etmeye yarayan tezgâh. Marangoz planyası, çevresine kesici bıçaklar takılmış döner bir silindirin, üzerine sürülen ağacı yontmasıyla çalışır. Mekanik atölyelerinde k...

Eskiden İslâm devleti içerisinde yaşayan ve Müslüman olmayan erkek vatandaşlardan alınan vergi. Cizye, Müslüman olmayan erkeklerin can, mal ve özgürlüklerinin korunması karşılığında koruma bedeli olar...

Hayvanların çeşitli organ ve dokularından, özellikle kemiklerinden (boynuz ve tırnak hariç) çıkarılan renksiz, tatsız, proteinli madde. Hayvansal dokuların ve kemiklerin seyreltik bir asit ya da alkal...