ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

İngiliz Uluslar Topluluğu (Commonwealth) üyesi bağımsız ülkelere verilen ad. II. Dünya Savaşı'ndan sonra bu sözcük yerine daha çok Çİngiliz Uluslar Topluluğu ÜyesiÈ ya da ÇCommonwealth DevletiÈ kullan...

İstanbul'da Karaköy ve Eminönü semtlerini birleştiren köprü. İstanbul yakasını Galata'ya bireştirmek için ilk girişimler II. Bayezit zamanında oldu. Nihayet 1827 yılında 500 m. uzunluğunda, dubalar üs...

1925-1991 yılları arasında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin resmî basın ajansı (Telegrafnoye Agentstvo Sovyetskogo Soyuza). 1925 yılında, 1918'de kurulan Posta Ajansı'nın yerini aldı. Adı, 1...

Zigana Geçidi'nden ulaşımda zorluklar nedeniyle Zigana Dağlarından geçiş kolaylığı sağlamak üzere açılan tünel. Trabzon-Erzurum karayolu üzerinde, Trabzon'un 50 km. kadar güneyinde, yapımına 1975'te b...

Kemirgenlerin sıçangiller familyasından bir memeli (Lemmus lemmus). Avrupa ve Asya'nın kuzeyinde yaşar. Göçücüdür. Boyu 15 cm., kuyruğu 2 cm., rengi esmer-sarı, üzeri kara lekelidir. Gövdesi tıknazdır...

Serçegillerden, Akdeniz ülkelerinde yaşayan, güzel öten göçücü kuş (Sylvia communis). Ötleğen kuşu ve bahçe ötleğeni de denir. ...

Divan Edebiyâtı, Türklerin İslâmiyeti kabul etmeleriyle 11. yüzyılda Karahanlılar devrinde Mâverâünnehr'de ve 13. yüzyılda bilhassa Anadolu'da ortak İslâm kültür ve medeniyetinin tesirinde ortaya koyd...

Optik eksenleri birbirine paralel olacak biçimde konumlanmış son derece küçük (ültramikroskopik) polarıcı kristaller içeren ince saydam film. Polarmanın bileşenlerinden biri bu filmde soğurulurken öte...

Sayı bakımından birden çok varlığı belirten ad. Örnek: Lâmbalar yanınca odaların içi aydınlandı. Bu tümcedeki "lâmbaların" ve "odaların" sözcükleri çoğuldur; çünkü birden çok lâmba ve birden ço...

Divan şiirinde bir gazelin her beytinin üstüne üçer mısra eklenerek kurulan nazım biçimi. Bir gazelin muhammes hâline getirilmesi olarak da tanımlanabilir. Eklenen mısralar, eklendiği beytin birinci d...

Osmanlı ordusunda bir asker sınıfı. Sınırlarda ya da sınırlara yakın yerlerde otururlar, düşman arazisine yaz-kış sürekli akın yaparlardı. Sefer zamanı, üç günlük bir mesafeyle ordunun büyük kısmının ...

Porsukgiller (Taxacaea) familyasının, Taxus cinsini oluşturan yaklaşık sekiz kadar ağaç ve çalı türünün ortak adı. Kuzey Yarı Küre'nin hemen her yerine dağılmış olan bu türler, en çok süs bitkisi olar...

Genel fikirlerin ya da kavramların varlığını yadsıyan, yalnızca tek tek şeylere karşılık olarak genel işaretlerin bulunduğunu bildiren öğreti, nominalizm. Özellikle Orta Çağ düşüncesi, yani skolastik ...

Üzeri kubbeli ya da açık su haznesi. Genellikle cami avlularında bulunur. Çevresindeki musluklardan ya da ortasındaki fıskiyeden bol su akar. Abdest alınması amacıyla yapılan şadırvanlar kare, daire y...

Eski Roma'da profesyonel savaşçılara verilen ad. Lâtinceden gelen bu kelime, gladius kelimesinden türemiş olup, kılınçlı savaşçı demektir. Bunlar eskiden Etrüsk cenâze merâsimlerinde gösteriler yaparl...

Hücrelerin aşırı çoğalmasıyla dokularda oluşan ve büyüme eğilimi gösteren yumru, tümör. Ur oluşumunun temel nedeni, hücrelerin denetlenemeyecek biçimde çoğalmasıdır; ancak buna yol açan etkenler henüz...

Yirmi dört Oğuz boyundan biri. Afşarlar, Oğuz göçleriyle İran, Suriye ve Anadolu'ya yayıldılar. İran'da zaman zaman önemli siyasî olaylara karıştılar. 18. yüzyılda İran tahtını ele geçiren Nadir Şah, ...

Osmanlı Devleti'nde harem dairelerinde hizmet gören hadımağalarının beyaz ırktan olanlarına verilen ad. Görevleri, Topkapı Sarayı'nın Babüssaade denen, içeriye doğru üçüncü kapısını beklemekti. Bundan...

Doğu Akdeniz kıyıları ile İç Anadolu düzlükleri arasında, güneybatıdan kuzeydoğuya doğru uzanan Orta Toroslar'da dağ sırası. Aynı yönde uzanan Bolkar (güneybatıda) ve Tahtalı dağları arasında kalır. E...

Binalara, insan ve yükleri çeşitli yükseklikteki düzeyler arasında diklemesine taşımak amacıyla konan veya yerleştirilen araçtır. Günümüzde asansörler elektrik gücüyle çalışır ve elektronik olarak kon...

Ağır hidrojen atomları, çekirdeklerinin kaynaşarak helyum durumuna girmesiyle elde edilen enerji temeline dayanan bomba. Termonükleer bomba olarak da bilinen hidrojen bombasının tahrip gücü çok yüksek...

Atmosferin homojen olmayan seviyelerinden geçen ışığın kırılmasından kaynaklanan optik yanılsamaların genel adı. Ilgım olarak da bilinir. Uzak olan nesnelerin garip şekillerde görünmesi, olduğundan yü...

Patlıcangillerden, geniş yapraklı ve kötü kokulu otsu bir bitki, kankurutan, adamkökü, âdemotu (Mandragora officinarum). İnsan gövdesini andıran köksapı, içindeki alkaloitlerden dolayı eskiden ilâç ol...

Ağaçsivri farelerini, maymunları ve insanı içeren memeli takımı. Primates takımının iki alt takımı olan Prosimii ağaçsivri farelerini ve maki galago, lori gibi ilkel maymun türlerini; diğer alt takım ...

Yahudilikte toplantı ve eğitim amacıyla da kullanılan toplu ibadet yeri. İlk kez M.Ö. 3. yüzyılda bu ada rastlanmakla birlikte, sinagogun kökeninin daha eskilere dayandığı bilinmektedir. Kimi araştırm...