Tarih terimi olarak Acemi Oğlanı Kethüdası: Acemi oğlanları işine bakan Anadolu ve Rumeli ağalarının maiyetîerindeki memurlara verilen unvan.
Osmanlıca terimi olarak Acemi Oğlanı Kethûdası: Acemi oğlanları işine bakan Anadolu ve Rumeli Ağaları'nın hizmetindeki adamlara verilen isimdir. Toplanan acemi oğlanlarını satın alanlardan yoklama akçesini tahsil etmek ve kaçanları tutmak vazifeleriyle yükümlüydü. Acemi oğlanlarını satın almış olanlardan "yoklama akçesi" adıyla 80'er akçe alınırdı. Bu paralar alınırken aynı zamanda acemi oğlanlarının yoklaması da yapılırdı. Bu vazifeyi yapmak üzere Anadolu ve Rumeli'ye 2'şer kethûda gönderilirdi.
Anadolu ve Rumeli Ağaları'nın İstanbul'da başka kethûdaları da bulunurdu. Bunların da görevleri, Türklere satılan acemi oğlanlarından kaçanları yakalamaktı. Onun için kol dolaşırlardı. Yakalanan acemi oğlanları tekrar satılırdı.
Anadolu ve Rumeli Ağaları'nın İstanbul'da başka kethûdaları da bulunurdu. Bunların da görevleri, Türklere satılan acemi oğlanlarından kaçanları yakalamaktı. Onun için kol dolaşırlardı. Yakalanan acemi oğlanları tekrar satılırdı.
Benzer Osmanlıca Terimleri:
- Şamdancılar Kethüdası Saraydaki şamdanların bakım ve onarımından ve yakılıp söndürülmesinden
- Çerakçı Kandilleri ve mumları yakıp söndürmekle görevli kişi.
- Hekimbaşı Sarayda görev yapan hekimlerin başı, başhekim.
- Akâr Gayrimenkullerden kirâ yoluyla sağlanan gelir.
- Yesari Solak, sol elini kullanan. / Yesarizade; Solak kişinin soyundan gelen.
- Miri Devlete ait.
- İltizam Vergilerden birini bedel karşılığında alma toplama yetkisi, toplayana
- Külliye Medrese, hamam, imaret, şifahane ve çarşı gibi ek yapıları ile birlikt
- Alay Köşkü Padişahın, gerek ordu alayını gerek diğer alayları seyretmek için yapt
- Akça Farkı Sarraflık yapanların, muhtelif devletlerin paralarını veya bir devleti